ازدواج و خوشبختی زناشویی در سایه اسلام

ط) تذکر دادن و تنبیه زن هنگام سرکشی و نافرمانی

خداوند متعال می‌‌‌فرماید:

﴿وَاللَّاتِي تَخَافُونَ نُشُوزَهُنَّ فَعِظُوهُنَّ وَاهْجُرُوهُنَّ فِي الْمَضَاجِعِ وَاضْرِبُوهُنَّ ۖ فَإِنْ أَطَعْنَكُمْ فَلَا تَبْغُوا عَلَيْهِنَّ سَبِيلًا ۗ﴾[النساء: ۳۴].

«و زنانی را که نافرمانی آن‌‌‌ها بیم دارید، پند و اندرزشان دهید، (اگر فرمانبردار نشد) در بستر از ایشان دوری کنید، (و اگر تأثیر نکرد) آنان را بزنید، پس اگر از شما اطاعت کردند، هیچ راهی برای (سرزنش و) تعدّی بر آنها مجویید».

قصد ما از نشوز، نافرمانی است خداوند متعال بر اساس این آیه مراحل تنبیه (که منجر به تربیت می‌‌‌گردد)، موارد زیر را برمی شمرد:

۱- راهنمایی و نصیحت کردن و تذکر دادن به زن نسبت به فرایض واجب شده از جانب خدا مثل: حسن معاشرت و اخلاق؛ رعایت جمال و زیبایی برای همسر و اعتراف به حقوقی که بر او واجب است.

۲- همبستری نکردن با زن؛ چرا که خودداری مرد از این امر، موجب می‌‌‌گردد تا دو حالت ذیل به وجود آید: یا اینکه زن، مرد را دوست دارد و به خاطر سختی دوری از مرد، دست از نافرمانی برمی‌‌‌دارد و به راه درست و صلاح برمی‌‌‌گردد.

یا اینکه بغض و کینه شوهر خود را در سینه دارد؛ پس در نتیجه‌‌‌ی دوری شوهرش، نافرمانی او بیشتر می‌‌‌گردد و آن را آشکار می‌‌‌کند و نافرمانی زن، استنباط می‌‌‌گردد.

۳- کتک زدنی که زیاد سخت و دردآور نباشد و باعث شکستگی استخوان و ایجاد زخم و کبودی و امثال آن نشود و این امر بر این اساس که هدف آن فقط خیر خواهی و اصلاح است، جایز است.

علاوه بر آن جایز است که زن را به دلیل خودداری کردن از همبستری کتک زد، اما در این مسأله که آیا می‌‌‌توان زن را به خاطر خدمت نیز کتک زد یا خیر اختلاف نظر وجود دارد. بر اساس قیاس جایز است که زن را نسبت به وظایف و اعمالی که از طرف شوهر بر او قرار می‌‌‌گیرد، تنبیه کرد.