آئین مزدا
بیشتر علما اتفاق دارند که مزدا (حکیم) إله و معبود قبایل متمدن [شهرنشین] مستقر در ایران بوده است و حتی این قبایل اعتقاد داشته‌اند که او معبود جهان و تمام مردم است.
اصل و اساس آئین مزدا بر دو رکن استوار است: اول صفاء و سپس عموم. از جمله‌ی رکن اول یعنی صفاء، می‌توان به دعوت به اخلاق و آبادانی و سازندگی اشاره نمود. و اینکه آیین مزدا نقطه‌ی مقابل عقیده‌ی شیطان است که دزدها و گناهکاران و قبایل کوچ‌نشین به آن ایمان دارند.
از وقتی که ایرانیان وارد تاریخ شدند، اهورامزدا «أهورا یعنی معبود عهد و قانون» بزرگترین معبود آنان بود و او - به قول آنان - وظیفه‌ی فرستادن پیامبران به زمینیان را داشت و از جمله رسولان او، کیومرث و زرتشت بودند.
اهورامزدا یا اورمزد - به قول آنان- کسی بود که آسمان را برافراشته و زمین را گسترده و فرشتگان را خلق کرده است. و اولین فرشته‌ای را که آفرید، بهمن بود[٨] و به او دین را آموخت و مکان و موضع نور را مخصوص او گردانید[٩].
[٨]- شایان ذکر است که نام بهمن بر خانواده‌ی بزرگی در ایران قرار داده شده است که این خانواده‌ی فارس توانستند به سرزمین خلیج عربی برسند و برخی از افراد آنان هویت آنجا را اخذ نمایند. آنها در مجلس مردم کویت عضو دارند و بیشتر افراد این خانواده از تاجران بزرگ کویت هستند. آیا اینکه این خانواده نام بهمن را برای خود نگه داشته‌اند، دلیلی بر تعصب نسبت به مجوسیت نیست؟ در حالی که آنان می‌گویند که مسلمان هستند.
[٩]- مراجعه کنید به کتاب ملل و نحل شهرستانی ج١ص٢٣٨و نیز کتاب ایران در عهد ساسانیان ص١٩.