مناقب صحابی جلیل ابوهریره رضی الله عنه

شخصیت ممتاز مقربان امیر‌المومنین با همین موضوع

یکی از سلحشوران علیسکمیل بن زیاد نخعی کوفی است که ابن معین و عجلی او را معتبر و محل وثوق دانسته‌اند. این شخصیت در جنگ صفین با علی شرکت کرده و در میان قومش از شرافت و اطاعت برخوردار بوده است.

برقی و ابن‌داود، او را از جمله‌ی شخصیت‌های برجسته‌ی اصحاب علی دانسته [۵۰۲]و شیخ طوسی نیز همین نظر را داشته است [۵۰۳]. «کمیل فرماندار علی ÷در شهر هیت بود... و در مسند طولانی کلینی آمده که امیرالمومنین علی ÷به عبدالله بن رافع دستور داد، ده نفر از شخصیت‌های مورد اعتمادش را بر او وارد کند که از جمله‌ی آنان کمیل را نام برد» [۵۰۴].

کمیل حدیثی مهم و طولانی دارد، به روایت از ابوهریره و آن را اسرائیل، معمر و عمار بن زریق از ابو اسحاق سبیعی از کمیل و شعبه از عبدالرحمن بن عابس روایت کرده‌اند که گفت: از کمیل بن زیاد شنیدم که از ابوهریره به روایت از پیغمبر جنقل می‌کرد که روزی رسول خدا جبه میان نخلستان مدینه رفت و خطاب به ابوهریره فرمود: ای ابوهریره یا ای ابوهر سرمایه‌داران هلاک می‌شوند، قطعا سرمایه‌داران در روز قیامت فقیر و نیازمند خواهند شد، مگر کسانی که ثروت خود را در جهات خیرپخش نمایند و چنین کسانی کمیابند.

ای ابوهریره نمی‌خواهی یکی از گنجینه‌های بهشت را به تو نشان دهم؟ آن ذکر «لا حول ولا قوة إلا بالله ولا ملجا من الله إلا إلیه»است. ای ابوهریره می‌دانی حق خدا بر بندگانش و نیز حق بندگان بر خدا چیست؟ ابوهریره می‌گوید: گفتم خدا و رسولش می‌دانند. فرمود: حق خدا بر بندگان این است او را بپرستند و هیچ چپز را برایش شریک قرار ندهند و حق بندگان بر خدا این است که هیچ بنده‌ای را که چنین باشد، عذاب ندهد [۵۰۵].

کمیل یک حدیث قدسی را هم از ابوهریره از پیامبر با همین سند سابق روایت کرده است، لکن در روایت آن قاطع نبوده و می‌گوید: به نظرم رسول خدا جگفت خدای عزوجل (در رابطه با کسی که از گنج فوق‌الذکر خودار باشد) می‌فرماید بنده‌ی من خود را تسلیم (خدای خود) کرد [۵۰۶].

[۵۰۲] رجال‌البرقی ص ۶ و رجال‌ ابن داود ص ۲۸۱ [۵۰۳] رجال الطوسی ص ۵۶ [۵۰۴] قاموس الرجال، شوشتری، ج ٧ ص ۴۳۶ به روایت از ابن ابی الحدید [۵۰۵] این روایت و همچنین روایت ابواسحاق سبعی از کمیل در مسند امام احمد ج۲ صص ۳۰٩، ۵۲۰، ۵۲۵، ۵۳۵ آمده است [۵۰۶] مسند امام احمد ج۲ ص۵۲۰