* استاد قلمداران و شعر
مرحوم حیدر علی قلمداران با آنکه شاعر به معنای اخصّ آن نبود اما در سرودن شعر، قریحه‌ای خوش داشت، و چنان که پیش از این گفته شد برخی اشعار وی در مجلۀ «یغما» و «نور دانش» به چاپ می‌رسید. از جمله بنگرید به شعری که از وی در «نور دانش»، سال اول، شمارۀ ۳۶ دربارۀ آیۀ ﴿أَفَحَسِبۡتُمۡ أَنَّمَا خَلَقۡنَٰكُمۡ عَبَثٗا﴾درج شده است. افزون بر این، یازده غزل و قصیدۀ دیگر استاد نیز در شماره‌های گوناگون همان مجله در بین سال‌های ۱۳۲۶ تا ۱۳۲۸ چاپ گردیده است. در اینجا غزلی چاپ نشده از وی تقدیم می‌گردد:
من نوگلی ز گلشن عشق و جوانی‌ام
معنی شکافِ حکمت و رمز معانی‌ام
اما هزار حیف که مانند عندلیب
اندر قفس شکسته پرِ نکته دانی‌ام
پرواز من به کُنگر گردون محال نیست
گر زین قفس ز روی شفقّت رهانی‌ام
با آب و دانه‌ام مفریب ای شکارچی
کاگه ز رمز برّه و مِهر شبانی‌ام
سودای خام می‌پزی و رنج می‌بری
تا بر مُراد خویش مگر پَرورانی‌ام
بال و پرم چو ریخت زمینگیرگشته‌ام
شهبازِ بال سوخته‌ی آسمانی‌ام
یعقوب وار، دیده‌ام از هجرکور شد
دیدار یوسف است علاج اَر توانی‌ام
من مَحرَمم به نکته‌ی عشق ای حجابدار
از نو عروسِ معنی عَبث می‌رمانی‌ام
لیلی به انتظار من است ای فلک چرا
مجنون صفت به دشت و دَمن می‌دوانی‌ام
مقراض جهل بال و پرم ریخت ای عجب
کا کنون شکسته پر به هوا می‌پرانی‌ام
در توده‌ی که یک نفر از اهل گوش نیست
دارد چه سود زمزمه و نغمه خوانی‌ام
در انتظار مژدۀ آزادی تو اَم
ای مرگ می‌شتاب مگر وارَهانی‌ام
(شب ۲۲ بهمن ۱۳۲۲ شمسی)
چنان که از تاریخ مذکور بر می‌آید، استاد این غزل را در ۳۰ سالگی سروده است.