شخصیتطلبی
هر انسان فطرتاً شخصیت طلب و عزت خواه است به آبرو و حیثیت خویش بسیار علاقهمند است و همیشه سعی و تلاش میکند در جامعه و انظار توده مردم عزیز بوده و از کارهائیکه موجب ذلت و رسوائی گردد گریزان است، بنابراین اگر بخواهد کار خلاف و زشتی انجام دهد آن را مخفیانه انجام میدهد و همواره عیبهای خود را از مردم میپوشاند و اگر کسی اطلاع یابد تلاش میکند آن را توجیه نموده خود را بیگناه و حق بجانب ثابت نماید این عزت خواهی نه تنها خواسته افراد عادی است بلکه شخصیتهای الهی نیز خواستار آن بودهاند چنانکه قهرمان توحید حضرت ابراهیم÷از خداوند میخواهد:
﴿رَبِّ هَبۡ لِي حُكۡمٗا وَأَلۡحِقۡنِي بِٱلصَّٰلِحِينَ ٨٣ وَٱجۡعَل لِّي لِسَانَ صِدۡقٖ فِي ٱلۡأٓخِرِينَ ٨٤﴾[الشعراء: ۸۳- ۸۴]. «خداوندا مرا حکمت بیاموز، و با نیکوکاران ملحق گردان و نزد آیندگان خوشنامم گردان».
بنابراین، عشق و علاقه به حیثیت و شخصیت یکی از خواستههای فطری، عقلی و شرعی است لذا میبینیم هر ملت و مکتبی برای حفظ آبرو و حیثیت فردی و اجتماعی توده مردم کم و بیش مقرراتی وضع کرده و کسانی را که به آبرو و حیثیت دیگران لطمه وارد میکنند محکوم و مجازات مینمایند.
ولی چون اسلام دین الهی و آخرین ادیان است و از هر نظر جامع و کامل است لذا حقوق فردی و اجتماعی مادی و معنوی انسانها را تضمین نموده به آبرو و شخصیت مردم اهمیت خاصی قائل شده است و هر گونه توهین و تحقیر دیگران را شدیداً منع نموده و متخلفین را مورد نکوهش و در برخی موارد مجازاتهای سختی برای آنان قرار داده است.