ترک دنیا و رهبانیت:
بدون شک این تمدن خیره‌کننده و پیشرفت چشمگیری که قرنها به طور اعجاب‌انگیز و شگفت‌آوری از اقیانوس اطلس تا اقیانوس هند و از سواحل مدیترانه تا ریگستان افریقا و تا اسپانیا و اروپا ادامه داشت قطعا از پای بندی مسلمین به نظام مقدس اسلام بود.
و نیز بدون تردید یکی از بزرگترین عوامل عقب ماندگی و شکست مسلمین در برابر کفار خون آشام، انحراف فکری و عملی مسلمین از نظام و تعالیم عالی‌ای اسلام است.
زیرا عقائد و قوانین اسلام مانند نسخه شفا بخشی است که پزشک متخصص و حاذقی آن را برای معالجه مریض تجویز می‌کند، بدیهی است که اگر در مورد آن دگرگونی بعمل آید و یا در مصرف آن کوتاهی یا زیاده روی شود نه تنها نتیجه مطلوبی نخواهد داشت بلکه بر عکس موجب هلاکت و نابودی نیز می‌گردد.
عقائد و قوانین اسلام نیز روی فلسفه خاصی تشریح و تنظیم گشته است، که انحراف فکری و عملی مسلمین از آن بی‌شک مایه بدبختی، ذلت و رسوائی و عقب ماندگی آنان خواهد گشت.
و به همین سبب در طول تاریخ از عوامل بسیار مهم شکست، ذلت و خواری و عقب ماندگی از کاروان علم و تمدن، تقدم و ترقی روی آوردن برخی از مسلمانان به فکر انحرافی ترک دنیا و رهبانیت بوده است که در زمان گذشته و حال گروهی از مسلمین بجای آن‌که در عمران و آبادی کشور اسلامی بکوشند و با فراهم کردن هر چه بیشتر نیروی مادی و معنوی ملت مسلمان را از هر جهت از بیگانگان آزاد و بی‌نیاز سازند، با قلدران و ستمگران جهاد و مبارزه نمایند.
بعلت کج فهمی و انحراف از تعالیم مقدس اسلام به خود مشغول شدند و همچون راهبان مسیحی و مرتاضان بودائی با تشکیل مجالس ذکر و دعا و حلقه‌های قلندری کشکول به دست گرفتن، کنج خانقاه‌ها و نشستن و مجالس رقص و سماع تشکیل دادن، ریاضت های سخت و طاقت فرسا کشیدن، لباس کهنه و مندرس و خشن پوشیدن، با زن و فرزندان خانواده و مسلمین قطع رابطه و خداحافظی کردن و...
و متأسفانه این وضع ناهنجار و مهلک، روز به روز در جهان اسلام رو به گسترش نهاد و قشر وسیعی از مسلمین را در بر گرفت و تا امروز نیز دارد گسترش می‌یابد.
و این گروه بزدل و ترسو یا کج فهم و منحرف از تعالیم اسلام، چون دنیا را به اهلش واگزار کردند و کاری به کار دنیا و اهل آن ندارند، و مزاحم آن‌ها در امر ریاست و حکومت نبودند و نیستند همواره از ناحیه حکومت‌های طاغوتی، ظالم و ستمگر و ضد مردمی مورد حمایت می‌شدند و تا امروز نیز حمایت و تشویق می‌گردند.
و بالآخره این طرز تفکر انحرافی و رفتار زهدگونه زاهدان قلابی، اثر انحرافی و زیان بخش خود را در جهان اسلام بخشیده و تا حدود زیادی مسلمانان را از پیشرفت جغرافیائی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بازداشته و از عوامل بسیار مؤثر انحطاط و ستم، کفر و الحاد اقدام عملی نموده است.