مشخّص کردنِ معنای سوگندِ لغو در شرع
خلاصه‌ی کلام از آنچه که ذکر کردیم این است که سوگندِ لغو دو نوع است:
نوعِ اوّل: آنچه از الفاظ و صیغه‌های سوگند که بدون اینکه انسان مقصودش از آن‌ها، سوگند باشد از او صادر می‌گردد مانند گفته‌ی کسی که می‌گوید: «نه به خدا و یا آری به خدا» و این همان نظرِ نقل شده از حضرت عایشهلاست که تفسیر آیه‌ی: ﴿لَّا يُؤَاخِذُكُمُ ٱللَّهُ بِٱللَّغۡوِ فِيٓ أَيۡمَٰنِكُمۡ﴾[البقرة: ۲۲۵]. را همین گونه آورده است. این نظر از ابن عباس نیز نقل شده و علمایی نیز بوده‌اند که نظرشان چنین بوده است.
نوعِ دوّم: نوعِ دوّم از سوگندِ لغو، سوگند بر چیزی است که سوگند خورنده فکر می‌کند درست است در حالی که واقعیّت برخلافِ چیزی است که او بر آن سوگند خورده است [۶۶]. این نظر هم نظری است که همچنان که در «الـمغنی» آمده، نظرِ اکثرِ علما می‌باشد [۶٧].
[۶۶] مثلاً بگوید: «سوگند به خدا من با زید سخن نگفتم» و فکر می‌کند که واقعاً با او سخن نگفته در حالی که این کار را انجام داده است. (مترجم) [۶٧] الـمغنی: ج ۸، ص ۶۸٧-۶۸۸، نیل الأوطار: ج ۸ ، ص ۲۳۵، التّاج الجامع للأصول: ج ۳، ص ٧٧، «القوانین الفقهیّه»ی ابن جزن: ص ۱٧٩.