عاقبت بدنظر:
بزرگترین وسوسۀ نفس، نگاهکردن است و بدین جهت قرآن و حدیث قبل از هرچیز دیگر به آن اشاره کرده و میفرماید:
﴿قُل لِّلۡمُؤۡمِنِينَ يَغُضُّواْ مِنۡ أَبۡصَٰرِهِمۡ وَيَحۡفَظُواْ فُرُوجَهُمۡۚ ذَٰلِكَ أَزۡكَىٰ لَهُمۡۚ إِنَّ ٱللَّهَ خَبِيرُۢ بِمَا يَصۡنَعُونَ٣٠ وَقُل لِّلۡمُؤۡمِنَٰتِ يَغۡضُضۡنَ مِنۡ أَبۡصَٰرِهِنَّ وَيَحۡفَظۡنَ فُرُوجَهُنَّ﴾[النور: ۳۰-۳۱].
«بگو به مؤمنان که پایین اندازند برخی از نظرهای خود را (چشم خود را از محرمات بپوشند) و شرمگاههای خود را نگهدارند، این پاکیزهتر است برایشان، هرآینه خدا به آنچه میکنند آگاه است و بگو به زنان مؤمنه که پایین اندازند برخی از نظرهای خود را (چشم خود را از نظر شهوانی به مردان اجنبی بپوشند) و شرمگاههای خود را نگهدارند». و در حدیث آمده است:
«اِبْنَ آدَمَ لَكَ اَوَّلُ نَظْرَةٍ وَاِيّاكَ وَالثّانِيَةَ». که: «ای ابن آدم نظر اول بر توست و از نظر کردن دوم بپرهیز» [۴۳].
و حضرت رسول الله جبه علیت فرمود:
«يا عَلي لا تَتَّبِعَ النَّظْرَةَ النَّظْرَهَ فَاِنَّ لَكَ الأولی وَلَيْسَ لَكَ الْاخِرَةَ». «ای علی از پی یک نظر دیگر نظر مکن؛ زیرا نظر اول برای تو است و دوم بر تو است» [۴۴].
یعنی نظر اول که برحسب تصادف بوده است، گناه ندارد و دومی و سومی و... که عمدی است گناه محسوب میگردد.
جابر بن عبدالله انصاریساز حضرت رسول جدر بارۀ نظر تصادفی پرسید و ایشان فرمودند: «چشمت را از آن نظر به طرف دیگری برگردان» [۴۵].
[۴۳] تفسیر جصاص. [۴۴] ابوداود، باب مایؤمر به من غض البصر. [۴۵] ابوداود، باب مایؤمر به من غض البصر.