سورۀ سجده

در مکه نازل شده و سی آیت است.

بنام الله بخشندۀ مهربان

﴿الم١ تَنْزِيلُ الْكِتَابِ لَا رَيْبَ فِيهِ مِنْ رَبِّ الْعَالَمِينَ٢ أَمْ يَقُولُونَ افْتَرَاهُ بَلْ هُوَ الْحَقُّ مِنْ رَبِّكَ لِتُنْذِرَ قَوْمًا مَا أَتَاهُمْ مِنْ نَذِيرٍ مِنْ قَبْلِكَ لَعَلَّهُمْ يَهْتَدُونَ٣ اللَّهُ الَّذِي خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَمَا بَيْنَهُمَا فِي سِتَّةِ أَيَّامٍ ثُمَّ اسْتَوَى عَلَى الْعَرْشِ مَا لَكُمْ مِنْ دُونِهِ مِنْ وَلِيٍّ وَلَا شَفِيعٍ أَفَلَا تَتَذَكَّرُونَ٤ يُدَبِّرُ الْأَمْرَ مِنَ السَّمَاءِ إِلَى الْأَرْضِ ثُمَّ يَعْرُجُ إِلَيْهِ فِي يَوْمٍ كَانَ مِقْدَارُهُ أَلْفَ سَنَةٍ مِمَّا تَعُدُّونَ٥ ذَلِكَ عَالِمُ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ الْعَزِيزُ الرَّحِيمُ٦ الَّذِي أَحْسَنَ كُلَّ شَيْءٍ خَلَقَهُ وَبَدَأَ خَلْقَ الْإِنْسَانِ مِنْ طِينٍ٧ ثُمَّ جَعَلَ نَسْلَهُ مِنْ سُلَالَةٍ مِنْ مَاءٍ مَهِينٍ٨ ثُمَّ سَوَّاهُ وَنَفَخَ فِيهِ مِنْ رُوحِهِ وَجَعَلَ لَكُمُ السَّمْعَ وَالْأَبْصَارَ وَالْأَفْئِدَةَ قَلِيلًا مَا تَشْكُرُونَ٩ وَقَالُوا أَإِذَا ضَلَلْنَا فِي الْأَرْضِ أَإِنَّا لَفِي خَلْقٍ جَدِيدٍ بَلْ هُمْ بِلِقَاءِ رَبِّهِمْ كَافِرُونَ١٠ قُلْ يَتَوَفَّاكُمْ مَلَكُ الْمَوْتِ الَّذِي وُكِّلَ بِكُمْ ثُمَّ إِلَى رَبِّكُمْ تُرْجَعُونَ١١﴾ [السجدة: ١-١١].

﴿١﴾ الم. (مفهوم این حروف به الله معلوم است). ﴿۲﴾ فرود آوردن این کتاب که شکی در آن نیست، از طرف پروردگار جهانیان است. ﴿۳﴾ آیا می‌گویند: خودش آن را از پیش خود ساخته است؟ بلکه قرآن حق است و از سوی پروردگارت آمده است تا گروهی را بترسانی که پیش از تو ترساننده ای نزد آنان نیامده است. باشد که هدایت شوند. ﴿٤﴾ الله ذاتی است که آسمان‌ها و زمین و آنچه را که در میان آن دو است، در شش روز آفرید، باز بر عرش قرار گرفت، جز او هیچ دوست و شفاعت کننده ای ندارید، آیا عبرت نمی‌گیرید؟ ﴿٥﴾ امر را از آسمان تا زمین تدبیر می‌کند، باز (گزارش آن) در روزی که اندازۀ آن - از آنچه که شما می‌شمارید- هزار سال است، به‌سوی او بالا می‌رود. ﴿٦﴾ او ذاتی است آگاه از پنهان و آشکار (و) غالب (و) مهربان است. ﴿۷﴾ ذاتی که هر چیزی را آفریده و آن را حسن و زیبایی بخشیده است. و آفرینش انسان را از گِل آغاز کرد. ﴿۸﴾ باز نسل او را از خلاصة آب حقیر (منی) آفرید. ﴿۹﴾ باز اندام او را برابر کرد و از روح (آفریدۀ) خود در آن دمید و برای شما گوش و چشم‌ها و دل‌ها آفرید، ولی شما کمتر شکر می‌گزارید. ﴿۱۰﴾ و (کافران) می‌گویند: آیا وقتی (ما مُردیم و) در زمین ناپدید شویم، آیا آفرینش جدیدی خواهیم یافت؟ بلکه آنان به ملاقات پروردگارشان کافرند. ﴿۱۱﴾ بگو: ملک الموت (فرشتۀ مرگ) که بر شما گمارده شده است روح شما را می‌گیرد، باز به‌سوی پروردگارتان باز گردانیده می‌شوید.

﴿وَلَوْ تَرَى إِذِ الْمُجْرِمُونَ نَاكِسُو رُءُوسِهِمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ رَبَّنَا أَبْصَرْنَا وَسَمِعْنَا فَارْجِعْنَا نَعْمَلْ صَالِحًا إِنَّا مُوقِنُونَ١٢ وَلَوْ شِئْنَا لَآتَيْنَا كُلَّ نَفْسٍ هُدَاهَا وَلَكِنْ حَقَّ الْقَوْلُ مِنِّي لَأَمْلَأَنَّ جَهَنَّمَ مِنَ الْجِنَّةِ وَالنَّاسِ أَجْمَعِينَ١٣ فَذُوقُوا بِمَا نَسِيتُمْ لِقَاءَ يَوْمِكُمْ هَذَا إِنَّا نَسِينَاكُمْ وَذُوقُوا عَذَابَ الْخُلْدِ بِمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ١٤ إِنَّمَا يُؤْمِنُ بِآيَاتِنَا الَّذِينَ إِذَا ذُكِّرُوا بِهَا خَرُّوا سُجَّدًا وَسَبَّحُوا بِحَمْدِ رَبِّهِمْ وَهُمْ لَا يَسْتَكْبِرُونَ ١٥ تَتَجَافَى جُنُوبُهُمْ عَنِ الْمَضَاجِعِ يَدْعُونَ رَبَّهُمْ خَوْفًا وَطَمَعًا وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ يُنْفِقُونَ١٦ فَلَا تَعْلَمُ نَفْسٌ مَا أُخْفِيَ لَهُمْ مِنْ قُرَّةِ أَعْيُنٍ جَزَاءً بِمَا كَانُوا يَعْمَلُونَ١٧ أَفَمَنْ كَانَ مُؤْمِنًا كَمَنْ كَانَ فَاسِقًا لَا يَسْتَوُونَ١٨ أَمَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ فَلَهُمْ جَنَّاتُ الْمَأْوَى نُزُلًا بِمَا كَانُوا يَعْمَلُونَ١٩ وَأَمَّا الَّذِينَ فَسَقُوا فَمَأْوَاهُمُ النَّارُ كُلَّمَا أَرَادُوا أَنْ يَخْرُجُوا مِنْهَا أُعِيدُوا فِيهَا وَقِيلَ لَهُمْ ذُوقُوا عَذَابَ النَّارِ الَّذِي كُنْتُمْ بِهِ تُكَذِّبُونَ٢٠﴾ [السجدة: ١٢-٢٠].

﴿۱۲﴾ و اگر ببینی وقتی را که مجرمان نزد پروردگارشان سرهای‌شان را به زیر افگنده باشند و می‌گویند: ای پروردگار ما! دیدیم و شنیدیم پس ما را (به دنیا) باز گردان تا کار نیک انجام دهیم، اکنون ما يقين کرده‌ایم. ﴿۱۳﴾ و اگر ما می‌خواستیم حتما به هر کس هدایتش را می‌دادیم ولی از سوی من این قول فیصله شده است که جهنم را از جن و انس یکجا پر می‌کنم. ﴿١٤﴾ پس به سبب آن که ملاقات امروزتان را فراموش کردید (عذاب دوزخ را) بچشید، همانا ما نیز فراموش تان کردیم، و بچشید عذاب همیشگی را به سبب آنچه می‌کردید. ﴿۱۵﴾ جز این نیست که کسانی به آیات ما ایمان می‌آورند که چون آن آیات به ایشان یادآوری شود، سجده کنان می‌افتند و پروردگارشان را با ستایش و به پاکی یاد می‌کنند و تکبر نمی‌ورزند. ﴿١٦﴾ پهلوهایشان از بسترها دور می‌شود، با بیم و امید پروردگارشان را می‌خوانند و از آنچه به آنها روزی داده‌ایم انفاق می‌کنند. ﴿۱۷﴾ پس هیچ‌کس نمی‌داند که از آنچه سبب روشنی چشم‌ها است، چه چیزی (از نعمت‌های حیرت‌آور) برای آنها پنهان داشته شده است به پاداش آنچه می‌کردند. ﴿۱۸﴾ آیا کسی که مؤمن است، مانند کسی است که فاسق است؟ هرگز برابر نیستند. ﴿۱۹﴾ اما کسانی که ایمان آورده‌اند و کارهای نیک کرده‌اند، پس برای آنها باغ‌های جنت است که در آن جایگاه‌شان خواهد بود که بطور پذیرایی برای ایشان آماده شده است، به سبب آنچه می‌کردند. ﴿۲۰﴾ و اما کسانی که فاسق هستند پس جایگاهشان آتش دوزخ است، هرگاه که بخواهند از آن بیرون شوند، در آن باز گردانیده می‌شوند و به آنها گفته می‌شود: بچشید عذاب آتشی را که آن را دروغ می‌شمردید.

﴿وَلَنُذِيقَنَّهُمْ مِنَ الْعَذَابِ الْأَدْنَى دُونَ الْعَذَابِ الْأَكْبَرِ لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ٢١ وَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنْ ذُكِّرَ بِآيَاتِ رَبِّهِ ثُمَّ أَعْرَضَ عَنْهَا إِنَّا مِنَ الْمُجْرِمِينَ مُنْتَقِمُونَ٢٢ وَلَقَدْ آتَيْنَا مُوسَى الْكِتَابَ فَلَا تَكُنْ فِي مِرْيَةٍ مِنْ لِقَائِهِ وَجَعَلْنَاهُ هُدًى لِبَنِي إِسْرَائِيلَ٢٣ وَجَعَلْنَا مِنْهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنَا لَمَّا صَبَرُوا وَكَانُوا بِآيَاتِنَا يُوقِنُونَ٢٤ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ يَفْصِلُ بَيْنَهُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ فِيمَا كَانُوا فِيهِ يَخْتَلِفُونَ٢٥ أَوَلَمْ يَهْدِ لَهُمْ كَمْ أَهْلَكْنَا مِنْ قَبْلِهِمْ مِنَ الْقُرُونِ يَمْشُونَ فِي مَسَاكِنِهِمْ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ أَفَلَا يَسْمَعُونَ٢٦ أَوَلَمْ يَرَوْا أَنَّا نَسُوقُ الْمَاءَ إِلَى الْأَرْضِ الْجُرُزِ فَنُخْرِجُ بِهِ زَرْعًا تَأْكُلُ مِنْهُ أَنْعَامُهُمْ وَأَنْفُسُهُمْ أَفَلَا يُبْصِرُونَ٢٧ وَيَقُولُونَ مَتَى هَذَا الْفَتْحُ إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ٢٨ قُلْ يَوْمَ الْفَتْحِ لَا يَنْفَعُ الَّذِينَ كَفَرُوا إِيمَانُهُمْ وَلَا هُمْ يُنْظَرُونَ٢٩ فَأَعْرِضْ عَنْهُمْ وَانْتَظِرْ إِنَّهُمْ مُنْتَظِرُونَ٣٠﴾ [السجدة: ٢١-٣٠].

﴿۲۱﴾ و حتما عذاب نزدیک‌تر (دنیا) را پیش از عذاب بزرگتر (آخرت) به آنها می‌چشانیم، باشد که آنها (از کفر و شرک و گناه) باز گردند. ﴿۲٢﴾ و کیست ظالم‌تر از کسیکه به آیات پروردگارش پند داده شود ولی باز از آن روی بگرداند؟! بی‌گمان ما از مجرمان انتقام گیرنده‌ایم. ﴿۲۳﴾ و البته ما به موسی کتاب (تورات) دادیم. پس از اینکه موسی (تورات) را دریافت کرده است در شک مباش، و آن را برای بنی اسرائیل (سبب) هدایت گردانیدیم. ﴿۲٤﴾ و از آنان (بعضی از بنی اسرائیل) چون صبر کردند و به آیات ما يقين داشتند پیشوایانی قرار دادیم که به حکم ما راهنمایی می‌کردند. ﴿۲۵﴾ البته پروردگارت در روز قیامت میان آنان در آنچه در آن اختلاف می‌کردند، فيصله خواهد کرد. ﴿۲٦﴾ آیا برایشان روشن نشده است که پیش از آنان چه بسیار از نسل‌ها را نابود کرده‌ایم و (ایشان هم اینک) در مسکن‌هایشان راه می‌روند؟! بی‌گمان در این دلایل (بزرگ و عبرت آموز) است، آیا نمی‌شنوند؟ ﴿۲۷﴾ آیا ندیده‌اند که ما آب را به‌سوی زمین خشک و بی‌گیاه می‌رانیم و به وسیله آن کشتزار را می‌رویانیم که هم چهارپایانشان و هم خودشان از آن می‌خورند؟! آیا نمی‌بینند؟ ﴿۲۸﴾ و می‌گویند: این فیصله و قضاوت کی خواهد بود، اگر راستگوئید؟ ﴿۲۹﴾ بگو: در روز فیصله و فضاوت ایمان کافران به آنان سودی نمی‌بخشد و نه به آنان مهلت داده می‌شود. ﴿۳۰﴾ پس از آنان روی برگردان و منتظر (روز حساب) باش، چراکه ایشان هم منتظر (شکست و نابودی شما) هستند.