سورۀ قاف
در مکه نازل شده و چهل و پنج آیت است
بنام الله بخشندۀ مهربان
﴿ق وَالْقُرْآنِ الْمَجِيدِ١ بَلْ عَجِبُوا أَنْ جَاءَهُمْ مُنْذِرٌ مِنْهُمْ فَقَالَ الْكَافِرُونَ هَذَا شَيْءٌ عَجِيبٌ٢ أَإِذَا مِتْنَا وَكُنَّا تُرَابًا ذَلِكَ رَجْعٌ بَعِيدٌ٣ قَدْ عَلِمْنَا مَا تَنْقُصُ الْأَرْضُ مِنْهُمْ وَعِنْدَنَا كِتَابٌ حَفِيظٌ٤ بَلْ كَذَّبُوا بِالْحَقِّ لَمَّا جَاءَهُمْ فَهُمْ فِي أَمْرٍ مَرِيجٍ٥ أَفَلَمْ يَنْظُرُوا إِلَى السَّمَاءِ فَوْقَهُمْ كَيْفَ بَنَيْنَاهَا وَزَيَّنَّاهَا وَمَا لَهَا مِنْ فُرُوجٍ٦ وَالْأَرْضَ مَدَدْنَاهَا وَأَلْقَيْنَا فِيهَا رَوَاسِيَ وَأَنْبَتْنَا فِيهَا مِنْ كُلِّ زَوْجٍ بَهِيجٍ٧ تَبْصِرَةً وَذِكْرَى لِكُلِّ عَبْدٍ مُنِيبٍ٨ وَنَزَّلْنَا مِنَ السَّمَاءِ مَاءً مُبَارَكًا فَأَنْبَتْنَا بِهِ جَنَّاتٍ وَحَبَّ الْحَصِيدِ٩ وَالنَّخْلَ بَاسِقَاتٍ لَهَا طَلْعٌ نَضِيدٌ١٠ رِزْقًا لِلْعِبَادِ وَأَحْيَيْنَا بِهِ بَلْدَةً مَيْتًا كَذَلِكَ الْخُرُوجُ١١ كَذَّبَتْ قَبْلَهُمْ قَوْمُ نُوحٍ وَأَصْحَابُ الرَّسِّ وَثَمُودُ١٢ وَعَادٌ وَفِرْعَوْنُ وَإِخْوَانُ لُوطٍ١٣ وَأَصْحَابُ الْأَيْكَةِ وَقَوْمُ تُبَّعٍ كُلٌّ كَذَّبَ الرُّسُلَ فَحَقَّ وَعِيدِ١٤ أَفَعَيِينَا بِالْخَلْقِ الْأَوَّلِ بَلْ هُمْ فِي لَبْسٍ مِنْ خَلْقٍ جَدِيدٍ١٥﴾ [ق: ١-١٥].
﴿١﴾ ق، (مفهوم این حرف به الله معلوم است)، قسم به قرآن که دارای مجد و بزرگی است. ﴿٢﴾ بلکه تعجب کردند از اینکه بیم دهنده ای از خودشان به‌سوی آنان آمد. پس کافران گفتند: این (کلامی که از امور غیبی خبر می‌دهد) چیز عجیبی است. ﴿٣﴾ آیا وقتی مردیم و خاک شدیم (دوباره زنده می‌شویم؟) چنین برگشت بعید است! ﴿٤﴾ يقينا هر چه را که زمین از آنان می‌کاهد، می‌دانیم. و نزد ما کتابی است که همه چیز را در خود حفظ می‌کند. ﴿٥﴾ بلکه آنان وقتی حق برایشان آمد، دروغ شمردند، پس آنان در کار (بعثت و نبوت) پریشان و حیران هستند. ﴿٦﴾ پس آیا به آسمان بالای سرشان نگاه نکرده‌اند که ما چگونه آن را بنا کرده‌ایم و با ستارگان آن را مزین نموده‌ایم که در آن هیچ شگافی نیست؟ ﴿٧﴾ و زمین را هموار کردیم و کوه‌های محکم و استوار را در آن افگندیم و در آن از هر نوع (گیاه) پسندیده رویانیدیم. ﴿٨﴾ تا (این‌ها) برای بینش و پند دادن هر بندۀ توبه کننده باشد. ﴿٩﴾ و از آسمان آب پر برکت را فرود آوردیم و به وسيلۀ آن باغها و دانه‌های درو شدنی رویاندیم. ﴿١٠﴾ و درختان بلند خرما را (رویانیدیم) که آن میوۀ باهم پیوسته دارد. ﴿١١﴾ (آن را) برای روزی بندگان (آفریدیم) و با آن سرزمین مرده را زنده کردیم، خروج از قبر (نیز) این طور است. ﴿١٢﴾ پیش از ایشان قوم نوح و اصحاب «رس» و قوم ثمود (پیغمبرانشان را) تکذیب کردند. ﴿١٣﴾ و نیز قوم عاد و فرعون (با قومش) و برادران لوط. ﴿١٤﴾ و اصحاب ایکه و قوم تبع هر یک پیغمبران را تکذیب کردند و وعده عذاب من درباره ایشان قطعی شد ﴿١٥﴾ آیا ما از آفریدن اول درمانده و ناتوان شدیم؟ (نه) بلکه آنان دربارۀ آفرینش جدید شک و تردید دارند.
﴿وَلَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسَانَ وَنَعْلَمُ مَا تُوَسْوِسُ بِهِ نَفْسُهُ وَنَحْنُ أَقْرَبُ إِلَيْهِ مِنْ حَبْلِ الْوَرِيدِ١٦ إِذْ يَتَلَقَّى الْمُتَلَقِّيَانِ عَنِ الْيَمِينِ وَعَنِ الشِّمَالِ قَعِيدٌ١٧ مَا يَلْفِظُ مِنْ قَوْلٍ إِلَّا لَدَيْهِ رَقِيبٌ عَتِيدٌ١٨ وَجَاءَتْ سَكْرَةُ الْمَوْتِ بِالْحَقِّ ذَلِكَ مَا كُنْتَ مِنْهُ تَحِيدُ١٩ وَنُفِخَ فِي الصُّورِ ذَلِكَ يَوْمُ الْوَعِيدِ٢٠ وَجَاءَتْ كُلُّ نَفْسٍ مَعَهَا سَائِقٌ وَشَهِيدٌ٢١ لَقَدْ كُنْتَ فِي غَفْلَةٍ مِنْ هَذَا فَكَشَفْنَا عَنْكَ غِطَاءَكَ فَبَصَرُكَ الْيَوْمَ حَدِيدٌ٢٢ وَقَالَ قَرِينُهُ هَذَا مَا لَدَيَّ عَتِيدٌ٢٣ أَلْقِيَا فِي جَهَنَّمَ كُلَّ كَفَّارٍ عَنِيدٍ٢٤ مَنَّاعٍ لِلْخَيْرِ مُعْتَدٍ مُرِيبٍ٢٥ الَّذِي جَعَلَ مَعَ اللَّهِ إِلَهًا آخَرَ فَأَلْقِيَاهُ فِي الْعَذَابِ الشَّدِيدِ٢٦ قَالَ قَرِينُهُ رَبَّنَا مَا أَطْغَيْتُهُ وَلَكِنْ كَانَ فِي ضَلَالٍ بَعِيدٍ٢٧ قَالَ لَا تَخْتَصِمُوا لَدَيَّ وَقَدْ قَدَّمْتُ إِلَيْكُمْ بِالْوَعِيدِ٢٨ مَا يُبَدَّلُ الْقَوْلُ لَدَيَّ وَمَا أَنَا بِظَلَّامٍ لِلْعَبِيدِ٢٩ يَوْمَ نَقُولُ لِجَهَنَّمَ هَلِ امْتَلَأْتِ وَتَقُولُ هَلْ مِنْ مَزِيدٍ٣٠ وَأُزْلِفَتِ الْجَنَّةُ لِلْمُتَّقِينَ غَيْرَ بَعِيدٍ٣١ هَذَا مَا تُوعَدُونَ لِكُلِّ أَوَّابٍ حَفِيظٍ٣٢ مَنْ خَشِيَ الرَّحْمَنَ بِالْغَيْبِ وَجَاءَ بِقَلْبٍ مُنِيبٍ٣٣ ادْخُلُوهَا بِسَلَامٍ ذَلِكَ يَوْمُ الْخُلُودِ٣٤ لَهُمْ مَا يَشَاءُونَ فِيهَا وَلَدَيْنَا مَزِيدٌ٣٥﴾ [ق: ١٦-٣٥].
﴿١٦﴾ و البته ما انسان را آفریدیم و می‌دانیم آنچه را که نفسش به او وسوسه می‌کند و ما از شاهرگ گردن به او نزدیکتریم. ﴿١٧﴾ وقتی که دو فرشته (ملازم انسان) از راست و چپ (به مراقبت) نشسته (اعمال انسان را) دریافت می‌کنند. ﴿١٨﴾ هیچ سخنی را بر زبان نمی‌آورد مگر آنکه نزدش نگهبان آماده (حضور) دارد. ﴿١٩﴾ و (وقتی) بیهوشی و سختی مرگ به راستی بیاید، (به انسان گفته می‌شود:) این همان چیزی است که از آن می‌گریختی. ﴿٢٠﴾ و در صور دمیده می‌شود، این روز (تحقق) وعدۀ عذاب است. ﴿٢١﴾ و هر کس در حالی (به میدان محشر) می‌آید که سوق دهنده و گواهی، با خود دارد. ﴿٢٢﴾ يقينا از این (روز) در غفلت بودی، پس پرده غفلت را از دیده ات برداشتیم و امروز چشمانت تیز شده است. ﴿٢٣﴾ و (فرشتۀ) همراهش گوید: این است آنچه در نزد من آماده است. ﴿٢٤﴾ هر کافر سرکشی را به دوزخ باندازید. ﴿٢٥﴾ آن که مانع هر خیر (و) تجاوزگر شک انداز است. ﴿٢٦﴾ آن که معبود دیگری را با الله مقرر کرده بود، پس او را در عذاب سخت (دوزخ) باندازید. ﴿٢٧﴾ (شیطان) هم نشین او می‌گوید: ای پروردگار ما! من او را گمراه نساخته بودم، بلکه خود او در گمراهی دور از حق بود. ﴿٢٨﴾ الله می‌فرماید: نزد من با یکدیگر مشاجره مکنید و بی‌گمان (پیش از این) برایتان بیم و وعده عذاب داده بودم. ﴿٢٩﴾ سخن (فيصله شده) در نزد من تغییر داده نمی‌شود و من هرگز به بندگان ظالم نیستم. ﴿٣٠﴾ روزی که به دوزخ بگوییم: آیا پر شده ای؟ و (دوزخ) می‌گوید: آیا افزون بر این هم هست؟ ﴿٣١﴾ و جنت برای پرهیزگاران نزدیک کرده شود و از آنان دور نخواهد بود. ﴿٣٢﴾ گفته شود: این است آنچه به شما وعده داده می‌شد، که برای هر توبه کار و حافظ (حدود الهی) است. ﴿٣٣﴾ برای کسی که در نهان از پروردگار مهربان بترسد و با دل توبه کار پیش (به سوی الله) آید. ﴿٣٤﴾ به سلامت وارد جنت شوید. این است روز زندگی دائمی. ﴿٣٥﴾ آنان در آنجا هرچه بخواهند دارند و نزد ما افزون (بر خواهشات آنها) است.
﴿وَكَمْ أَهْلَكْنَا قَبْلَهُمْ مِنْ قَرْنٍ هُمْ أَشَدُّ مِنْهُمْ بَطْشًا فَنَقَّبُوا فِي الْبِلَادِ هَلْ مِنْ مَحِيصٍ٣٦ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَذِكْرَى لِمَنْ كَانَ لَهُ قَلْبٌ أَوْ أَلْقَى السَّمْعَ وَهُوَ شَهِيدٌ٣٧ وَلَقَدْ خَلَقْنَا السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَمَا بَيْنَهُمَا فِي سِتَّةِ أَيَّامٍ وَمَا مَسَّنَا مِنْ لُغُوبٍ٣٨ فَاصْبِرْ عَلَى مَا يَقُولُونَ وَسَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّكَ قَبْلَ طُلُوعِ الشَّمْسِ وَقَبْلَ الْغُرُوبِ٣٩ وَمِنَ اللَّيْلِ فَسَبِّحْهُ وَأَدْبَارَ السُّجُودِ٤٠ وَاسْتَمِعْ يَوْمَ يُنَادِ الْمُنَادِ مِنْ مَكَانٍ قَرِيبٍ٤١ يَوْمَ يَسْمَعُونَ الصَّيْحَةَ بِالْحَقِّ ذَلِكَ يَوْمُ الْخُرُوجِ٤٢ إِنَّا نَحْنُ نُحْيِي وَنُمِيتُ وَإِلَيْنَا الْمَصِيرُ٤٣ يَوْمَ تَشَقَّقُ الْأَرْضُ عَنْهُمْ سِرَاعًا ذَلِكَ حَشْرٌ عَلَيْنَا يَسِيرٌ٤٤ نَحْنُ أَعْلَمُ بِمَا يَقُولُونَ وَمَا أَنْتَ عَلَيْهِمْ بِجَبَّارٍ فَذَكِّرْ بِالْقُرْآنِ مَنْ يَخَافُ وَعِيدِ٤٥﴾ [ق: ٣٦-٤٥].
﴿٣٦﴾ و پیش از آنان اقوام زیادی را هلاک ساختیم که از ایشان نیرومندتر بودند و در شهرها سیر کردند و آنرا گشودند، اما آیا برای آنها راه گریزی بود؟ ﴿٣٧﴾ و يقينا در این عبرت است برای کسی که دل (آگاه) داشته باشد و با حضور قلب (به سخنان) گوش فرا دهد. ﴿٣٨﴾ و البته آسمان‌ها و زمین و آنچه را که در بین آن دو است، در شش روز آفریدیم و هیچ خستگی به ما نرسید. ﴿٣٩﴾ پس بر آنچه می‌گویند صبر کن و پیش از طلوع خورشید و پیش از غروب آن به ستایش پروردگارت تسبیح گوی. ﴿٤٠﴾ و در بخشی از شب و در عقب نمازها نیز او را به پاکی یاد کن. ﴿٤١﴾ و گوش به (زنگ) روزی باش که ندادهنده از مکان نزدیک ندا کند. ﴿٤٢﴾ روزی که بانگ مرگبار حقیقی را می‌شنوند، آن روز، روز بیرون آمدن (از قبرها) است. ﴿٤٣﴾ البته ما هستیم که زنده می‌کنیم و می‌میرانیم و بازگشت به‌سوی ماست. ﴿٤٤﴾ روزی که زمین به سرعت از (روی) آنان می‌شگافد، این حشر بر ما آسان است. ﴿٤٥﴾ ما به آنچه می‌گویند داناتریم و تو مأمور به اجبار مردم (به ایمان آوردن) نیستی. پس هر که از وعدۀ عذاب می‌ترسد به وسیلۀ قرآن پند ده.