سورۀ معارج
در مکه نازل شده و چهل و چهار آیت است
بنام الله بخشندۀ مهربان
﴿سَأَلَ سَائِلٌ بِعَذَابٍ وَاقِعٍ١ لِلْكَافِرِينَ لَيْسَ لَهُ دَافِعٌ٢ مِنَ اللَّهِ ذِي الْمَعَارِجِ٣ تَعْرُجُ الْمَلَائِكَةُ وَالرُّوحُ إِلَيْهِ فِي يَوْمٍ كَانَ مِقْدَارُهُ خَمْسِينَ أَلْفَ سَنَةٍ٤ فَاصْبِرْ صَبْرًا جَمِيلًا٥ إِنَّهُمْ يَرَوْنَهُ بَعِيدًا٦ وَنَرَاهُ قَرِيبًا٧ يَوْمَ تَكُونُ السَّمَاءُ كَالْمُهْلِ٨ وَتَكُونُ الْجِبَالُ كَالْعِهْنِ٩ وَلَا يَسْأَلُ حَمِيمٌ حَمِيمًا١٠﴾ [المعارج: ١-١٠].
﴿١﴾ در خواست کننده ای (به تمسخر) عذاب واقع شدنی را طلب کرد. ﴿٢﴾ بر کافران است (و) هیچ دفع کننده ای برای آن نیست. ﴿٣﴾ از سوی الله صاحب درجات و مراتب بلند (است). ﴿٤﴾ فرشتگان و (نیز) روح در روزی که مقدارش پنجاه هزار سال است بهسوی او بالا میروند. ﴿٥﴾ پس صبر کن صبری نیکو (و بدون شکوه). ﴿٦﴾ البته آنان آن (روز) را دور میبیند. ﴿٧﴾ و ما آن را نزدیک میبینیم. ﴿٨﴾ (قیامت آن) روزی که آسمان مانند مس گداخته شود. ﴿٩﴾ و کوهها مانند پشم حلاجی شده و رنگین گردد. ﴿١٠﴾ و هیچ دوستی از (حال) دوست دیگر نمیپرسد.
﴿يُبَصَّرُونَهُمْ يَوَدُّ الْمُجْرِمُ لَوْ يَفْتَدِي مِنْ عَذَابِ يَوْمِئِذٍ بِبَنِيهِ١١ وَصَاحِبَتِهِ وَأَخِيهِ١٢ وَفَصِيلَتِهِ الَّتِي تُؤْوِيهِ١٣ وَمَنْ فِي الْأَرْضِ جَمِيعًا ثُمَّ يُنْجِيهِ١٤ كَلَّا إِنَّهَا لَظَى١٥ نَزَّاعَةً لِلشَّوَى١٦ تَدْعُو مَنْ أَدْبَرَ وَتَوَلَّى١٧ وَجَمَعَ فَأَوْعَى١٨ إِنَّ الْإِنْسَانَ خُلِقَ هَلُوعًا١٩ إِذَا مَسَّهُ الشَّرُّ جَزُوعًا٢٠ وَإِذَا مَسَّهُ الْخَيْرُ مَنُوعًا٢١ إِلَّا الْمُصَلِّينَ٢٢ الَّذِينَ هُمْ عَلَى صَلَاتِهِمْ دَائِمُونَ٢٣ وَالَّذِينَ فِي أَمْوَالِهِمْ حَقٌّ مَعْلُومٌ٢٤ لِلسَّائِلِ وَالْمَحْرُومِ٢٥ وَالَّذِينَ يُصَدِّقُونَ بِيَوْمِ الدِّينِ٢٦ وَالَّذِينَ هُمْ مِنْ عَذَابِ رَبِّهِمْ مُشْفِقُونَ٢٧ إِنَّ عَذَابَ رَبِّهِمْ غَيْرُ مَأْمُونٍ٢٨ وَالَّذِينَ هُمْ لِفُرُوجِهِمْ حَافِظُونَ٢٩ إِلَّا عَلَى أَزْوَاجِهِمْ أَوْ مَا مَلَكَتْ أَيْمَانُهُمْ فَإِنَّهُمْ غَيْرُ مَلُومِينَ٣٠ فَمَنِ ابْتَغَى وَرَاءَ ذَلِكَ فَأُولَئِكَ هُمُ الْعَادُونَ٣١ وَالَّذِينَ هُمْ لِأَمَانَاتِهِمْ وَعَهْدِهِمْ رَاعُونَ٣٢ وَالَّذِينَ هُمْ بِشَهَادَاتِهِمْ قَائِمُونَ٣٣ وَالَّذِينَ هُمْ عَلَى صَلَاتِهِمْ يُحَافِظُونَ٣٤ أُولَئِكَ فِي جَنَّاتٍ مُكْرَمُونَ٣٥ فَمَالِ الَّذِينَ كَفَرُوا قِبَلَكَ مُهْطِعِينَ٣٦ عَنِ الْيَمِينِ وَعَنِ الشِّمَالِ عِزِينَ٣٧ أَيَطْمَعُ كُلُّ امْرِئٍ مِنْهُمْ أَنْ يُدْخَلَ جَنَّةَ نَعِيمٍ٣٨ كَلَّا إِنَّا خَلَقْنَاهُمْ مِمَّا يَعْلَمُونَ٣٩ فَلَا أُقْسِمُ بِرَبِّ الْمَشَارِقِ وَالْمَغَارِبِ إِنَّا لَقَادِرُونَ٤٠﴾ [المعارج: ١١-٤٠].
﴿١١﴾ (دوستان و خویشاوندان) به ایشان نشان داده میشوند، گناهکار آرزو میکند که فرزندان خود را فديه (برای نجات) از عذاب آن روز قرار دهد. ﴿١٢﴾ همچنین همسر و برادرش را. ﴿١٣﴾ و قبیلۀ خود را که به او جای میدادند (و مدد میکردند). ﴿١٤﴾ (بلکه میخواهد که) تمام انسانهای روی زمین را (فدا کند) تا (این کار) او را نجات دهد. ﴿١٥﴾ هرگز نه، دوزخ آتش سوزان و سراپا شعله است. ﴿١٦﴾ که پوست بدن را به شدت جدا میکند. ﴿١٧﴾ کسی را طلب میکند که پشت کرده و (از حق) روی گردانیده است. ﴿١٨﴾ و (نیز کسی را که) مال جمع کرد و نگاه داشت. ﴿١٩﴾ واقعا که انسان بیتاب و بیصبر (و حريص) آفریده شده است. ﴿٢٠﴾ چون به او مصيبت رسد بیتاب و پریشان میگردد. ﴿٢١﴾ و چون خوبی به او رسد بخيل میگردد (و منع میکند). ﴿٢٢﴾ مگر نمازگزاران. ﴿٢٣﴾ آنانی که بر نمازشان (پایبندی و) مداومت دارند. ﴿٢٤﴾ و آنانی که در اموالشان سهمی معین و معلوم است. ﴿٢٥﴾ برای گدا و محروم. ﴿٢٦﴾ و آنانی که به روز جزا (قیامت) یقین کامل دارند. ﴿٢٧﴾ و آنانی که از عذاب پروردگارشان بیمناک و ترسناکند. ﴿٢٨﴾ چون از عذاب پروردگارشان ایمنی نیست. ﴿٢٩﴾ و آنانی که شرمگاههایشان را (از حرام) محافظت میکنند. ﴿٣٠﴾ مگر بر زنان و کنیزان خود که در این صورت ملامتی برایشان نیست. ﴿٣١﴾ پس هر کس فراتر از این را (برای فضای شهوت خود) بجوید آنانند که تجاوزکارند. ﴿٣٢﴾ و آنان که ایشان امانتها و عهدشان را رعایت میکنند. ﴿٣٣﴾ و آنان که به (ادای) گواهیهایشان قایم هستند (و از آن انکار نمیکنند). ﴿٣٤﴾ و آنان که ایشان بر نمازهای خود محافظت و مواظبت میکنند. ﴿٣٥﴾ ایشاناند که در باغهای جنت باعزت و گرامی داشته میشوند. ﴿٣٦﴾ پس کافران را چه شده که بهسوی تو شتابان میآیند؟! ﴿٣٧﴾ گروه گروه از جانب راست و از جانب چپ. ﴿٣٨﴾ آیا هر یک از ایشان آرزو دارد که به بهشت پرناز و نعمت در آورده شود؟. ﴿٣٩﴾ نه، چنین نیست، يقينا ما آنان را از آنچه میدانند آفریدهایم. ﴿٤٠﴾ سوگند به پروردگار مغربها و مشرقها که ما توانائیم.
﴿عَلَى أَنْ نُبَدِّلَ خَيْرًا مِنْهُمْ وَمَا نَحْنُ بِمَسْبُوقِينَ٤١ فَذَرْهُمْ يَخُوضُوا وَيَلْعَبُوا حَتَّى يُلَاقُوا يَوْمَهُمُ الَّذِي يُوعَدُونَ٤٢ يَوْمَ يَخْرُجُونَ مِنَ الْأَجْدَاثِ سِرَاعًا كَأَنَّهُمْ إِلَى نُصُبٍ يُوفِضُونَ٤٣ خَاشِعَةً أَبْصَارُهُمْ تَرْهَقُهُمْ ذِلَّةٌ ذَلِكَ الْيَوْمُ الَّذِي كَانُوا يُوعَدُونَ٤٤﴾ [المعارج: ٤١-٤٤].
﴿٤١﴾ بر اینکه بهتر از آنان را جایگزین کنیم و ما ناتوان نیستیم. ﴿٤٢﴾ پس آنان را به حال خود بگذار تا در باطل خود فرو روند و (به متاع دنیا) بازی کنند تا روزی را که وعده داده شدهاند ملاقات کنند. ﴿٤٣﴾ روزی که شتابان از قبرهای خود بیرون میشوند. گویی آنان بهسوی نشانههای (بتهای) نصب شده میدوند. ﴿٤٤﴾ در حالیکه چشمانشان زیر افتاده و خواری و ذلت ایشان را فرا گرفته است، این است آن روزی که وعده داده میشدند.