تبعیت از بهترینها: [۴۲۴]
انسسگفته است: ابو طلحهسدر مدینه ثروتمندترین انصاری بود و از همهی اموالش بیرحاء نزد وی دوست داشتنیتر بود و در مقابل مسجد قرار داشت و رسول الله به آن داخل میشد و از آب پاک آن مینوشید تا اینکه آیهی: ﴿لَن تَنَالُواْ ٱلۡبِرَّ حَتَّىٰ تُنفِقُواْ مِمَّا تُحِبُّونَۚ﴾[آلعمران: ٩٢]. ترجمه: «هرگز به نیکی نمیرسید مگر آنکه از آنچه دوست دارید انفاق کنید». نازل شد، ابوطلحه بسوی پیامبرصرفت و گفت: ای رسول الله، الله در کتابش میگوید: ﴿لَن تَنَالُواْ ٱلۡبِرَّ حَتَّىٰ تُنفِقُواْ مِمَّا تُحِبُّونَۚ﴾[آلعمران: ٩٢]. و دوست داشتنیترین اموالم نزد من بیرحاء میباشد، آن را صدقهای برای الله قرار میدهم، باشد که نیکی و ذخیرهای نزد الله شود؛ یا رسول الله هر طور که دوست داری آن را توزیع کن. رسول اللهصفرمود: آفرین! این مال پرمنفعتی میباشد، شنیدم که چه میگویی و این طور میبینم که آن را بین نزدیکانت تقسیم کن. و ابوطلحه آن را بین نزدیکان و پسر عموهایش تقسیم کرد» [۴۲۵].
ابن عمربگفت: «به این آیه برخورد کردم: ﴿لَن تَنَالُواْ ٱلۡبِرَّ حَتَّىٰ تُنفِقُواْ مِمَّا تُحِبُّونَۚ﴾[آلعمران: ٩٢]. چیزهایی را که الله به من عطا کرده بود بیاد آوردم و چیزی دوستداشتنیتر از جاریۀ رومی، مرجانه نیافتم، و گفتم: این برای رضای خدا آزاد است و اگر من به چیزی برای خدا بر میگشتم و آن را برای خدا قرار میدادم، همانا او را به نکاح خود در میآوردم تا نفعی به من برسد» [۴۲۶].
وقتی آن آیه نازل شد زید بن حارثهسگفت: «خداوندا! میدانی هیچ مالی را بیشتر از این اسبم دوست ندارم. و نزد پیامبرصآمد و گفت: این برای راه الله. رسول اللهصفرمود: الله آن را از تو قبول کرد» [۴۲۷].
[۴۲۴] به معنی تبعیت از توانائیها و فضائلش میباشد و دست گرفتن به آنچه که سنت است، نگاه شود به: معنی قول الله تعالی: ﴿ٱلَّذِينَ يَسۡتَمِعُونَ ٱلۡقَوۡلَ فَيَتَّبِعُونَ أَحۡسَنَهُۥٓۚ﴾[الزمر: ١٨]. در زاد المسیر ۳/۹۹، ۷/۴۷. [۴۲۵] بخاری ۲۷۸۵، ۲۷۶۹، ۵۶۱۱؛ مسلم ۹۹۸. [۴۲۶] عبد بن حمید و بزار أن را تخریج کردهاند، نگاه شود به: الفتح ۸/۲۲۴، و مانند این روایت در المستدرک ۳/۵۶۸. برای دست یافتن به شأن و منزلت ابن عمر در اینباره، نگاه شود به: تفسیر قرطبی ۴/۱۳۳، ارشاد العقول از ابی سعود ۴/۵۸. [۴۲۷] تفسیر طبری ۶/۵۹۲.