مبحث هفتم: راههای تدبر قرآن
همانا برای تدبر در قرآن راههائی وجود دارد و کسی که بخواهد تدبر شایستهای داشته باشد، توسط آنها این کار عملی میشود، و بطوریکه هیچ خطری او را تهدید نمیکند قلب او نکات باریکِ معارف و احوالی که قابل بدست آوردن میباشند را [بصورت میوه] بر میچیند؛ و بدون این روشها فرد دچار لغزش و بی هدفی میگردد و [رسیدن] به آرزوی [تدبر] غیر ممکن میگردد، و اگر هم چیزی بفهمد، آنقدر اندک خواهد بود که شفای او نخواهد شد و عطش او بر طرف نمیگردد. در این مورد زرکشی/گفته است: «کسی که علم و فهم و تقوا و تدبر نداشته باشد، ذرهای از لذت قرآن را درک نکرده است» [۲۳۸].
توضیح کامل بعضی از این روشها به شرح ذیل میباشد:
[۲۳۸] البرهان ۲/۱۷۱.