نمازهای سنت در احادیث صحیح نبوی

وتر با سه رکعت

نماز وتر با سه رکعت خواندن آن مشروع است و می‌توان آن را با دو شیوه خواند؛ و خواندن آن با هر یـک از ایـن دو شیـوه شخص را کفـایت می‌کند:

اوّل: برای خواندن این سه رکعت، در ابتدا دو رکعت آن ‌خوانده می‌شود و سلام داده می‌شود و سپس یک رکعت دیگر آن خوانده می‌شود.

دوّم: این سه رکعت به طور پیوسته خوانده شود، بدون نشستن مگر در آخر نماز:

زیرا از ابو هریرهسروایت است که پیامبر جفرموده‌اند: «نماز وتر را سه رکعت همانند مغرب نخوانید، بلکه پنج رکعت وتر بخوانید، یا هفت رکعت، یا نه رکعت، یا یازده رکعت». تخریج حاکم [۸۳].

ادای این سه رکعت با هم بدون نشستن [برای تحیات] مگر در آخر آن از پیامبر جثابت است؛ از اُبی بن کعبسروایت است: «پیامبر جدر نماز وتر [در رکعت اوّل] ﴿سَبِّحِ ٱسۡمَ رَبِّكَ ٱلۡأَعۡلَى﴾و در رکعت دوّم: ﴿قُلۡ يَٰٓأَيُّهَا ٱلۡكَٰفِرُونَ﴾و در رکعت سوّم: ﴿قُلۡ هُوَ ٱللَّهُ أَحَدٌ﴾می‌خواند و سلام نمی‌گفت مگر در آخر آن‌ها [یعنی در رکعت سوّم]». تخریج نسایی [۸۴].

از عایشهلروایت است: «پیامبر جوتر را سه رکعت می‌خواند و سلام نمی‌گفت مگر در آخر آن‌ها». تخریج حاکم [۸۵].

و از بعضی صحابهشنیز روایت شده است [۸۶].

از جمله دلایل مشروعیت خـواندن نـماز وتر با سه رکـعت، حـدیث ابو‌ایوبساست که پیامبر جمی‌فرمایند: «و هر کس دوست داشته باشد وتر را سه رکعت بخواند، پس بخواند» [۸۷].

[۸۳] این حدیث، صحیح است. تخریج حاکم در المستدرک (۱/۳۱۴) و آن را با شرط بخاری و مسلم صحیح می‌داند. و تخریج طحاوی در شرح معانى الآثار (۱/۲۹۲) وآلبانی در صلاة التراویح (ص۸۵) آن را صحیح دانسته است. [۸۴] این حدیث، صحیح است. تخریج نسایی در (کتاب قیام اللیل وتطوع النهار، باب ذکر اختلاف ألفاظ الناقلین لخبر أبي بن کعب في الوتر، ۳/۲۳۵-۲۳۶). وآلبانی در صحیح سنن نسایی (۱/۳۷۲) آن را صحیح می‌داند. [۸۵] المستدرک، حاکم، ۱/۳۰۴؛ نیز ن.ک: فتح الباری، ۲/۴۸۱. [۸۶] ن.ک: المستدرک، حاکم، ۱/۳۰۴؛ مختصر قیام اللیل ابن نصر، مقریزی، ۱۲۶. فایده: علامه آلبانی می‌گوید: «برای خواندن نماز وتر با سه رکعت همراه با دو تشهد مثل نماز مغرب دلیل صحیح و صریحی نیامده است، بلکه چنین کاری خالی از کراهت نیست، به همین خاطر اختیار ما این است که بین شفع و وتر [دو رکعت و یک رکعت] ننشیند و اگر نشست، سلام بگوید و این بهتر است؛ به دلایلی که ذکر شد. همانا خداوند توفیق دهنده است و هیچ معبود به حقی جز او نیست». صلاة التراویح (ص۹۸). گویم: شوکانی در نیل الأوطار (۳/۴۴) ترجیح می‌دهد که احتیاط در ترک کردن وتر با سه رکعت به طور مطلق بهتر است. به نظر من: این احتیاط هیچ معنایی ندارد، چون از پیامبر جو صحابهشخواندن وتر با سه رکعت و نشستن در آخر آن ثابت است و این مسأله نزد من همان‌گونه است که آلبانی گفته است؛ والله اعلم. [۸۷] به لفظ این حدیث در اوّل این مبحث در صفحات ۷۳ - ۷۴ اشاره شد. (مترجم).