نشستن در نماز سنت
از عمـران بن حصین – که بواسیر داشت – روایت است که گویـد: از رسـولالله جراجع به نماز یک شخص در حال نشستن سؤال کردم؟ فرمودند: «اگر در حال ایستادن نماز بخواند، بهتر است و برای کسی که در حال نشسته نماز بخواند، نصف اجـر کسـی است کـه در حـال ایستـاده نمـاز میخواند و برای کسی که در حالت دراز کشیده نماز بخواند، نصف اجر کسی است که در حال نشسته نماز میخواند». تخریج بخاری [۳۶۰].
ترمذی بعد از روایت این حدیث میگوید: «و معنای این حدیث از نظر بعضی از علما: دربارۀ نماز سنت میباشد».
سپس با سندش از حسن نقل میکند که میگوید: «اگر شخصی بخواهد، میتواند نماز سنت را نشسته یا ایستاده و یا خوابیده بخواند».
«و علما در مورد نماز شخص مریضی که نمیتواند نشسته نماز بخواند، اختلاف نظر دارند؛ بعضی از علما میگویند: به سمت راستش نماز میخواند و بعضی دیگر میگویند: در حـالـی که روی پشـتش خـوابـیده و پـاهایش رو به قبله است، نماز میخواند. و سفیان ثوری راجع به این حدیث: «برای کسی که در حال نشسته نماز بخواند، نصف اجر کسی است که در حال ایستاده نماز بخواند»، گوید: این برای کسی است که سالم و تندرست باشد و عذری نداشته باشد (یعنی:در نوافل و نمازهای سنت) و اما کسی که عذری مانند بیماری و امثال آن داشته باشد، پس نشسته نماز میخواند و برای او اجری مانند اجر کسی است که در حال ایستاده نماز بخواند.
و در بعضی از روایات این حدیث مانند گفتۀ ثوری آمده است» [۳۶۱].
از عایشهلروایت است که گوید: وقتی عبد الله بن شقیق عقیلی راجع به نماز پیامبر جدر شب از او سؤال کرد؟ گفت: «در شبی به مدّت طولانی ایستاده و در شبی بـه مدّت طولانی نشسته نماز میخواندند. وقتی که در حال ایستاده قرائت میکردند، رکوع را در حال ایستاده انجام میدادند و اگر در حالی که نشسته بودند قرائت میکردند، در حالی که نشسته بودند رکوع میکردند». تخریج بخاری و مسلم [۳۶۲].
[۳۶۰] این حدیث، صحیح است. تخریج بخاری در (کتاب تقصیر الصلاة، باب صلاة القاعد، حدیث شمارۀ ۱۱۱۵) و این لفظ حدیث اوست و در جاهای دیگری نیز تخریج کرده است. (ن.ک: جامع الأصول، ۵/۳۱۲). گفتهاش:"بواسیر داشت [مبسوراً]" یعنی: مرض بواسیر داشته است. [۳۶۱] سنن ترمذی، ۲/۲۰۹-۲۱۰. [۳۶۲] این حدیث، صحیح است. تخریج بخاری در جاهایی از کتابش؛ از جمله در (کتاب تقصیر الصلاة، باب إذا صلي قاعداً ثم صح أو وجد خفه تمم ما بقی، حدیث شمارۀ ۱۱۸) و مسلم در (کتاب صلاة المسافرین وقصرها، باب جواز النافلة قائماً وقاعداً وفعل بعض الركعة قائماً و بعضها قاعداً، حدیث شمارۀ ۷۳۰- ۷۳۲). و ن.ک: جامع الأصول، ۵/۳۱۳.