جایگاه امام
امام مقابل سر مرد و وسط زن می‌ایستد.
دلیل آن چنین است:
آنچه از ابوغالب روایت شده است که گوید: «همراه انس بن مالک بر جنازۀ مردی نماز خواندم، پس مقابل سر او ایستاد، سپس جنازۀ زنی از قریش را آوردند و گفتند: ای ابوحمزه! بر او نماز بخوان! او در برابر وسط تخت ایستاد، پس علاء بن زیاد به او گفت: آیا چنین دیده‌ای که پیامبر جبر جنازه‌ای مثل جایگاهت بر این بایستد و در مقابل مرد جایگاهت از او؟ گفت: آری. پس وقتی که تمام کرد، گفت: حفظ کنید». تخریج ترمذی و ابوداود [۳۰۱].
اگر همراه امام جز یک شخص کسی دیگر را ندید، او در کنار امام همان گونه که در دیگر نمازها سنت است نمی‌ایستد، بلکه پشت سر او می‌ایستد، زیرا:
از عبدالله بن ابی طلحه روایت شده است که می‌گوید: «ابوطلحه وقتی که عمیر بن ابی‌طلحه فوت شد، برایش پیامبر جرا خواست، پس پیامبر جنزدشان آمـد، آنگاه در منزلشان بر او نماز خواند و پیامبر ججلو رفت و ابوطلحه پشت سر او بود و ام سلیم پشت سر ابوطلحه و کسی دیگر با آنان نبود». تخریج حاکم و بیهقی [۳۰۲].
اگر چندین جنازۀ زن و مرد جمع شود، بر آنان یک نماز خوانده می‌شود و مردان را - هرچند که کوچک باشند – نزدیک امـام قـرار داده و جنازه‌های زنان را در طرف قبله قرار می‌دهند.
دلیل آن، به صورت زیر است:
آنچه از نافع روایت است که گوید: «ابن عمر بر نُه جنازه با هم نماز خواند، پس مردان را در جلو امام قرار داده و زنان را در طرف قبله، آنگاه آنان را در یک صف قرار داد. و جنازۀ ام کلثوم، دختر علی زن عمر بن خطاب، گذاشته شد و پسرش را [یعنی پسر ام کلثوم] که اسمش زید بود با هم در یک جا قرار دادند و در آن موقع سعید بن عاص [۳۰۳]امام بود و در میان مردم ابن عباس [۳۰۴]و ابوهریره و ابوسعید و ابوقتاده بودند، پس آن پسر را در جلو امام قرار دادند. مردی گفت: پس مـن بر آنان ایراد گرفتم، آنگاه به ابن عباس و ابوهریره و ابوسعید و ابوقتاده نگاه کردم و گفتم: این چیست؟! گفتند: سنت است!». تخریج نسایی [۳۰۵].
[۳۰۱] این حدیث، صحیح است. تخریج ترمذی در (کتاب الجنائز، باب ما جاء أین یقوم الإمام من الرجل و المرأة، حدیث شمارۀ ۱۰۳۴) و این لفظ حدیث اوست. و تخریج ابوداود در (کتاب الجنائز، باب أین یقوم الإمام من المیت إذا صلى علیه، حدیث شمارۀ ۳۱۹۴)؛ و تخریج ابن ماجه در (کتاب الجنائز، باب ما جاء في أین یقوم الإمام إذا صلي على الجنازة، حدیث شمارۀ ۱۴۹۴). ترمذی این حدیث را در السنن حسن دانسته است، و آلبانی در أحکام الجنائز (ص۱۰۹) آن را صحیح دانسته است. [۳۰۲] این حدیث، صحیح است. تخریج حاکم در المستدرک (۱/۳۶۵) و این لفظ حدیث اوست، و بیهقی از طریق او در السنن الکبرى (۴/۳۰، ۳۱). حاکم می‌گوید: «این حدیث با شرط بخاری و مسلم، صحیح است و این سنت غریبی است در مباح بودن نماز زنان بر جنازه و بخاری و مسلم آن را تخریج نکرده‌اند». آلبانی در أحکام الجنائز (ص ۹۸) بر نظر او گفته است: «بلکه تنها بر شرط مسلم است...». [۳۰۳] در اصل این کتاب "سعید بن العصا" بوده که من آن را مطابق سنن نسایی و بیهقی و مصنف عبد الرزاق و منتقای ابن جارود تصحیح کرده‌ام. (مترجم). [۳۰۴] در اصل این کتاب "ابن عمر" بوده که در سنن نسایی هم این گونه آمده امّا صحیح آن "ابن عباس" است که در دنبالۀ این اثر واضح می‌شود و با این لفظ در مصنف عبد الرزاق و منتقای ابن جارود و سنن بیهقی آمده است. (مترجم). [۳۰۵] این حدیث، صحیح است. تخریج نسایی در (کتاب الجنائز، باب اجتماع جنائز الرجال والنساء، ۴/۷۱) و ابن جارود در "المنتقى" زیر شمارۀ ۵۴۵). آلبانی درأحکام الجنائز (ص۱۰۳) و مؤلف غوث المکدود (۲/۱۴۰) این حدیث را صحیح دانسته‌اند.