مسائل هفتاد و دوم و هفتاد و سوم: ترک کردن پاکی‌ها اعم از روزی و زینت را وسیلۀ تقرب به خدا می‌دانستند
روزی پاک و لباس زیبا را به قصد عبادت بر خود حرام می‌کردند.
شرح:
ترک روزی پاکیزه و لباس زیبا را وسیلۀ نزدیک شدن به خدا می‌دانستند. این کار را نصاری و نظایر آن‌ها چون فرقۀ صوفیه از منتسبین به اسلام انجام می‌دادند. ترک پاکی‌ها را عبادت می‌دانستند، ازدواج را ترک و از خوردن پاکی‌ها خودداری می‌کردند. در خوردنی‌ها، نوشیدنی‌ها و پوشاک بر خود سخت می‌گرفتند و این کارها را به گمان خویش عبادت می‌پنداشتند. بدین خاطر پروردگار متعال فرمود: ﴿قُلۡ مَنۡ حَرَّمَ زِينَةَ ٱللَّهِ ٱلَّتِيٓ أَخۡرَجَ لِعِبَادِهِۦ وَٱلطَّيِّبَٰتِ مِنَ ٱلرِّزۡقِ﴾[الأعراف: ۳۲].
«بگو چه کسی زینت خداوند و روزی پاکیزه را که برای بندگانش آفریده حرام نمود؟».
﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تُحَرِّمُواْ طَيِّبَٰتِ مَآ أَحَلَّ ٱللَّهُ لَكُمۡ﴾[المائدة: ۸۷].
«ای کسانی که ایمان آورده‌اید پاکی‌هایی را که خداوند برایتان حلال نموده حرام مکنید». به همین صورت بعضی از حیوانات را که خداوند حلال کرده بود بر خود حرام کردند چنانکه می‌فرماید: ﴿أُحِلَّتۡ لَكُم بَهِيمَةُ ٱلۡأَنۡعَٰمِ﴾[المائدة: ۱].
«از حیوانات انعام را برایتان حلال نمودیم».
ولی در جاهلیت به خاطر بت‌های خویش بعضی از انعام را حرام کردند و خداوند نازل فرمود که: ﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تُحَرِّمُواْ طَيِّبَٰتِ مَآ أَحَلَّ ٱللَّهُ لَكُمۡ وَلَا تَعۡتَدُوٓاْۚ إِنَّ ٱللَّهَ لَا يُحِبُّ ٱلۡمُعۡتَدِينَ ٨٧﴾[المائدة: ۸۷].
«ای کسانی که ایمان آورده‌اید پاکی‌هایی را که خداوند برایتان حلال کرده است بر خود حرام مگردانید و به حدود پروردگار تجاوز مکنید که براستی او متجاوزین را دوست ندارد».
تحریم کردن پاکی‌ها از دین رهبانیت نصاری و دین جاهلیت است و هرکس حلالی را که بر حلال بودنش اجماع منعقد شده است، حرام نماید از دین ابراهیم مرتد شده است و اگر جدای از این، چنین امری را عبادت خداوند متعال هم بدانیم آن وقت به خداوند افترا بسته‌ایم چون خداوند نه تها به عنوان شرع و قانون به ترک پاکی‌ها دستور نداده بلکه به خوردن آن نیز امر نموده است. ﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلرُّسُلُ كُلُواْ مِنَ ٱلطَّيِّبَٰتِ وَٱعۡمَلُواْ صَٰلِحًا﴾[المؤمنون: ۵۱].
«ای پیامبران از پاکی‌ها بخورید و اعمال صالح انجام دهید».
در زمان رسول اللهصآنگاه که عده‌ای تصمیم به چنین کارهایی گرفتند رسول اللهصبر آن‌ها خشمگین گردید.
ترک زینت‌ها را عبادت می‌دانستند چنانکه ترک آن را وسیله تقرب به خداوند قرار داده بودند. خداوند متعال آنگاه که آن‌ها با حالت عریان به دور کعبه طواف می‌کردند عملشان را مردود نمود و فرمود: ﴿قُلۡ مَنۡ حَرَّمَ زِينَةَ ٱللَّهِ﴾[الأعراف: ۳۲].
«بگو چه کسی زینت‌های دنیا را تحریم کرده است؟».
یعنی دلیلتان بر آنچه در مورد ترک لباس و تجمل و روزی‌های پاک انجام می‌دهید چیست؟ چون حرام نمودن به دلیل احتیاج دارد و اصل در پوشیدنی‌ها، خوردنی‌ها و آشامیدنی‌ها حلال بودن است؛ زیرا الله تعالی این چیزها را برای بندگانش آفریده چنانکه در حدیث آمده است: «إِنَّ اللَّهَ جَمِيلٌ يُحِبُّ الْجَمَـالَ» [۵۶]«خداوند زیباست و زیبایی را دوست دارد». بنابراین، ترک کردن تجمل و زیبایی به قصد زهد و ورع از دین اسلام به حساب نمی‌آید. پس با لباس زیبا خود را بیارای و از پاکی‌ها استفاده کن و شکر خدای را بجای آور. چنانکه در حدیث وارد شده است: «إِنَّ اللهَ تَعَالَى يُحِبُّ إذا أنعم على عبد نعمة أَنْ يَرَى أَثَرَ نِعْمَتِهِ عَليه» [۵۷]«خداوند دوست می‌دارد وقتی نعمتی به بنده‌اش می‌دهد اثر آن نعمت را بر او ببیند». ولی این کار باید دور از اسراف و بخیلی باشد. رسول اللهصجسم و لباس خویش را پاکیزه نگه می‌داشت و در ملاقات با نمایندگان بیشتر از حالت معمولی تجمل را رعایت می‌نمود.
[۵۶] أخرجه مسلم (رقم ۹۱/۱۴۷). [۵۷] أخرجه الترمذی (۵/۱۲۳-۱۲۴ رقم ۲۸۲۴) وقال: هذا حدیث حسن. وحسنه الألبانی فی صحیح الجامع (رقم ۱۸۸۷).