شرح مسائل الجاهلیة

مسئله هشتاد و سوم: نزد قبرها اعتکاف می‌کردند

قبرها را محل برگزاری عیدهایشان قرار داده بودند.

شرح:

اعیاد جمع عید است و آن به چیزی گفته می‌شود که تکرار می‌گردد و بر دو قسم است:

۱. عید زمانی: مانند عید رمضان و عید قربان.

۲. عید مکانی: و آن مکانی است که در آن مردم بر اساس گذشت سال، ماه و یا هفته در آن برای عبادت جمع می‌شوند، رسول اللهصفرمودند: «لَا تَجْعَلُوا قَبْرِي عِيدًا وَصَلُّوا عَلَيَّ فَإِنَّ صَلَاتَكُمْ تَبْلُغُنِي حَيْثُ كُنْتُمْ» [۶۲]«آن را تبدیل به مکانی نکنید که در اطرافش جمع شوید و تردد نمایید. و هر کجا هستید بر من سلام بفرستید که سلام شما به من می‌رسد». پس سلام کردن بر پیامبر مخصوص کنار قبرش نیست بلکه در هر کجا در مشرق و یا مغرب باشی می‌توان بر او سلام کنی و در هر کجا به او سلام کنی به او می‌رسد.

تکرار کردن زیارتش و نشستن نزد قبرش از جمله اعیاد می‌باشد که به شرک ختم می‌شود، اهل جاهلیت قبر صالحان را به محل برگزاری عید تبدیل می‌کردند در اطرافش جمع می‌شدند و نزدش می‌نشستند همانگونه که حالا نزد قبر بدوی و دیگران این کار را می‌کنند، از هر مکان زائران می‌آیند و جلسه تشکیل داده و خیمه‌ها برپا می‌دارند و قربانی‌ها می‌کنند و روزها بدین منوال می‌مانند و این از جمله دین جاهلی است. وقتی که قبر رسول اللهصرا نباید تبدیل به برگزاری عید کرد چگونه این کار برای قبر دیگری جایز است؟ زیرا این کار وسیله‌ای از وسایل شرک است.

وقتی نفری از رسول اللهصسؤال کرد که نذر نموده شتری را در بوانه که اسم مکانی است ذبح کند رسول اللهصگفتند: «هَلْ كَانَ فِيهَا وَثَنٌ مِنْ أَوْثَانِ الْجَاهِلِيَّةِ يُعْبَدُ؟ قَالُوا: لَا قَالَ: هَلْ كَانَ فِيهَا عِيدٌ مِنْ أَعْيَادِهِمْ [أي اجتمـاع يجتمعون فيه] قَالُوا لَا قَالَ رَسُولُ اللهِص: أَوْفِ بِنَذْرِكَ فَإِنَّهُ لَا وَفَاءَ لِنَذْرٍ فِي مَعْصِيَةِ اللهِ وَلَا فِيمَـا لَا يَمْلِكُ ابْنُ آدَمَ» [۶۳]«آیا بتی از بت‌های جاهلیت در آن عبادت شده است؟ گفتند: نه. آیا در آن عیدی از عیدهای جاهلیت برگزار می‌شد؟ جواب دادند: خیر. فرمودند: به نذرت وفا کن چون در نافرمانی خداوند متعال و در آنچه که در مالکیت انسان قرار ندارد نمی‌توان به نذر وفا نمود». شاهد در این حدیث این سخن است: «هَلْ كَانَ فِيهَا عِيدٌ مِنْ أَعْيَادِهِمْ؟»«آیا در آن عیدی از عیدهای جاهلیت برگزار می‌شد؟» منظور عید مکانی است. و این می‌رساند که درست نیست مکانی را که خدا و رسولش برای عبادت اختصاص نداده‌اند برای عبادت اختصاص داد. چنانکه مساجد و شعارهای حج و عمره مکان‌های عبادتی هستند اما غیر از آنجاها بقیه زمین مثل هند همانگونه که رسول اللهصفرمودند: «جُعِلَتْ لِي الْأَرْضُ مَسْجِدًا وَطَهُورًا» [۶۴]«زمین برای من محل نماز و وسیله طهارت و پاکی قرار داده شده است». می‌باشد.

[۶۲] ‏‏أخرجه أبو داود ‏(‏۲/۳۶۶ رقم ۲۵۴۲‏)‏ وصححه الألبانی فی صحیح الجامع ‏(‏رقم ۷۲۲۶‏). [۶۳] ‏أخرجه أبو داود ‏(‏۳/۳۹۴ رقم ۳۳۱۳‏)‏‏. [۶۴] أخرجه البخاری ‏(‏رقم ۳۳۵، ۴۳۸‏)‏ ومسلم ‏(‏رقم ۵۲۱، ۵۲۲، ۵۲۳‏)