شرح مسائل الجاهلیة

فهرست کتاب

مسئله نود و یکم: جامعه جاهلی بر ظلم بنا نهاده شده بود

مسئله نود و یکم: جامعه جاهلی بر ظلم بنا نهاده شده بود

از جمله بزرگترین فضائل آن‌ها ظلم بود که در مورد آن خداوند چه چیزها بیان فرموده است.

شرح:

البغی: تعدی و تجاوز کردن در جان، مال و ناموس است ولی اهل جاهلیت آن را از جمله مفاخر خویش به حساب می‌آوردند و در اشعار و سخنان خویش به واسطۀ آن خود را می‌ستودند. اسلام آمد آن را تحریم و از آن نهی کرد و دستور به عدل داد و برای کسی که بر او ظلم شده قصاص را تشریع نمود تا با این کار ظالم دست بردارد و مظلوم کمک و یاری شود. چنانکه می‌فرماید: ﴿قُلۡ إِنَّمَا حَرَّمَ رَبِّيَ ٱلۡفَوَٰحِشَ مَا ظَهَرَ مِنۡهَا وَمَا بَطَنَ وَٱلۡإِثۡمَ وَٱلۡبَغۡيَ بِغَيۡرِ ٱلۡحَقِّ وَأَن تُشۡرِكُواْ بِٱللَّهِ مَا لَمۡ يُنَزِّلۡ بِهِۦ سُلۡطَٰنٗا وَأَن تَقُولُواْ عَلَى ٱللَّهِ مَا لَا تَعۡلَمُونَ ٣٣[الأعراف: ۳۳].

«بگو که پروردگار من امور فاحشه گری را چه آنچه آشکار یا پنهان، و تعدی، تجاوز و ظلم به ناحق، و اینکه برای خداوند شریک قرار دهید، چیزی را که هیچ دلیلی بر آن وجود ندارد، و چیزی را که نمی‌دانید به خداوند نسبت دهید را تحریم نموده است».

بغی و ظلم را مقارن با فاحشه گری، شرک و افترا بستن به خداوند قرار داده است و همچنین می‌فرماید: ﴿ إِنَّ ٱللَّهَ يَأۡمُرُ بِٱلۡعَدۡلِ وَٱلۡإِحۡسَٰنِ وَإِيتَآيِٕ ذِي ٱلۡقُرۡبَىٰ وَيَنۡهَىٰ عَنِ ٱلۡفَحۡشَآءِ وَٱلۡمُنكَرِ وَٱلۡبَغۡيِۚ يَعِظُكُمۡ لَعَلَّكُمۡ تَذَكَّرُونَ ٩٠[النحل: ۹۰].

«براستی که خداوند به عدل، نیکی و بخشش به نزدیکان دستور می‌دهد و از فحشا، منکر و ظلم نهی می‌کند شما را پند می‌دهد تا شاید متذکر شوید».

و رسول اللهصمی‌فرماید: «إِنَّ دِمَاءَكُمْ وَأَمْوَالَكُمْ وَأَعْرَاضَكُمْ عَلَيْكُمْ حَرَامٌ كَحُرْمَةِ يَوْمِكُمْ هَذَا فِي بَلَدِكُمْ هَذَا فِي شَهْرِكُمْ هَذَا أَلَا هَلْ بَلَّغْتُ‏‏‏» [۷۰]«جان، مال و ناموستان بر شما حرام است همانگونه که امروز (که روز عرفه است) در این شهر (مکه مکرمه) و در این ماه (ذیحجه) حرام می‌باشد بدانید و آگاه باشید. آیا من پیامم را رساندم؟». و خداوند متعال می‌فرماید: ﴿وَمَن يَقۡتُلۡ مُؤۡمِنٗا مُّتَعَمِّدٗا فَجَزَآؤُهُۥ جَهَنَّمُ خَٰلِدٗا فِيهَا وَغَضِبَ ٱللَّهُ عَلَيۡهِ وَلَعَنَهُۥ وَأَعَدَّ لَهُۥ عَذَابًا عَظِيمٗا ٩٣[النساء: ۹۳].

«هرکس مؤمنی را به عمد بکشد جزای او دوزخ است برای همیشه مشمول خشم خداست و خداوند او را لعنت کرده و برای او عذاب بزرگی آماده کرده است».

به وسیلۀ بر پا کردن این احکام ربانی امنیت به وجود می‌آید و محبت بین مسلمانان آشکار می‌شود و سرکشی‌های جاهلی در آن رخت می‌بندد والحمد لله رب العالمین.

[۷۰] أخرجه البخاری ‏ (‏رقم: ۶۷، ۱۰۵، ۱۷۳۹‏)‏، ومسلم ‏ (‏رقم: ۱۶۷۹‏)‏‏