شرح مسائل الجاهلیة

مسئله نود و پنجم: عیب گرفتن از فردی به خاطر دیگری

عیب گرفتن از فردی به خاطر آنچه که در دیگری موجود است. چنانکه می‌فرماید: «أَعَيَّرْتَهُ بِأُمِّهِ إِنَّكَ امْرُؤٌ فِيكَ جَاهِلِيَّةٌ‏» [۷۴]«آیا به واسطۀ مادرش از او ایراد گرفتی؟ تو مردی هستی که آثار جاهلیت در تو وجود دارد».

شرح

این جریان مربوط به ابوذرسمی‌باشد آنگاه که به یکی از مردان فاضل صحابه از سابقین اول گفت: ای پسر زن سیاه. چون مادرش سیاه پوست بود. رسول اللهصبه او گفت: «أَعَيَّرْتَهُ بِأُمِّهِ إِنَّكَ امْرُؤٌ فِيكَ جَاهِلِيَّةٌ‏» [۷۵]«آیا به واسطۀ مادرش از او ایراد گرفتی؟ تو مردی هستی که آثار جاهلیت در تو وجود دارد». عیب دار و ناقص کردن شخصی به چیزی که در او نیست یا نسبت دادنش به پستی و رذیلتی که در دیگری است و در او موجود نیست از جمله امورات جاهلی است و اینگونه هم نیست که هرکس در آن خصلتی از خصلت‌های جاهلی باشد کافر شود.

[۷۴] أخرجه البخاری ‏(‏رقم ۳۰، ۶۰۵۰‏)‏ ومسلم ‏(‏رقم ۱۶۶۱‏)‏‏ [۷۵] همان.