دیباچه‌ی مترجم
هر پیامبری را که خداوند به منظور تبلیغ و آموزش دین به میان مردم فرستاده است، با معجزاتی او را مسلح کرده تا بتواند به اثبات این حقیقت بپردازد که او متصل به منبع لایزال پروردگار و فرستاده‌ای اوست و برنامه و دستوراتش را از او می‌گیرد.
این آیات و معجزات باید از حوزه‌ی قدرت و توان علمی، فکری و بدنی انسان‌ها بیرون باشد؛ همچنین باید خارق العاده بوده، و در محدوده‌ی قوانین جاری طبیعت نباشد. به همین دلیل دانشمندان چنین آیاتی را معجزات نامیده‌اند، چون عقل و اندیشه‌ی بشری از تفسیرو توجیه آن درمی‌ماند و هرگز نمی‌تواند نظیر آن‌ها را بیاورد و انجام دهد.
معجزه به عنوان امری خارق العاده یا غیر عادی شناخته شده که به دست پیامبری از پیامبران خدا تحقق می‌یابد، تا دلیل قاطع و روشنی بر صدق نبوتش باشد.
لذا معجزه فرایندی لازم و ضروری است و هویدا کردنش واجب، تا به وسیله‌ی آن هدف از تبلیغ رسالت کامل و حجت خدا بر مردم آشکار گردد.
وقوع این معجزات ذاتاً محال نیست و عقلانیت و دانش بشری آن‌ها را قبول دارد. مردی قیام می‌کند و مدعی می‌شود که او فرستاده‌ی خدا است، و در سایه‌ی این معجزات ملت‌های زیادی را متحد و یک‌پارچه می‌گرداند. مردم آن‌ها را آشکارا می‌بینند و در طی قرن‌ها و نسل‌های متمادی هزاران و ملیون‌ها نفر به او ایمان می‌آورند.
و بلکه دانش بشری این مطلب را تأیید و تثبیت کرده که تخلف از قوانین جاری طبیعت به وسیله‌ی قوانین پیشرفته و مدرن دیگری امکان‌پذیر است، چنانکه دانش تمام معجزات پیامبران را صحیح می‌داند.
هرکس به نوشته‌های روانشناسان در ارتباط با روح، هیپنوتیزم و احضار ارواح و مسایلی از این قبیل نظر افکند، درمی‌یابد این کارهای غیر عادی هم امکان‌پذیر می‌باشد، چرا که می‌داند خدای تبارک و تعالی به قواعدی که خودش وضع کرده است مقید و پایبند نمی‌باشد، بلکه یقین دارند، همان کس که آتش سوزان را آفریده می‌تواند سوزانندگی را از او بگیرد، همانطور که کافران حضرت ابراهیم÷را به آتش افکندند و آتش به امر خدا او را نسوزاند.
آری، مؤمنان عقیده دارند که خداوند آفریننده و گرداننده‌ی چرخ هستی است و فرمول و قوانین پیچیده‌اش را او بنا نهاده است، و هرگز هم در قید این قوانین ظاهری باقی نمی‌ماند و غیر از این قوانین ظاهری، قانون و روش‌های دیگری هم هست که ما از آن بی‌اطلاعیم و جهان هستی آنطور که دانشمندان سطحی‌نگر و ماده‌پرست می‌انگارند مانند دستگاه مکانیکی بدون ناظم و گرداننده و کنترل‌کننده نمی‌باشد... خیر، هستی بالاتر و بزرگتر از آن چیزی است که این‌ها تصور می‌نمایند.
آن‌ها از این جهان هستی جز نامی که آن هم پوششی بر جهالت و غرورشان می‌باشد، چیزی نمی‌دانند.
﴿وَمَآ أُوتِيتُم مِّنَ ٱلۡعِلۡمِ إِلَّا قَلِيلٗا ٨٥﴾[الإسراء: ۸۵].
«جز اندکی دانش به شما داده نشده است».
قابل ذکر است که معجزه از جمله کارهای اکتسابی دست بشر نیست و در قدرت و توان هیچ یک از افراد بشر هم نمی‌باشد، خداوند پیامبرانش را به وسیله‌ی این معجزات یاری می‌دهد و یکی از نشانه‌های وحدت و یگانگی او است تا پیامبران به وسیله‌ی آن دشمنان خدا را به مبارزه بطلبند و آن‌ها را درماننده سازند، اما در باره‌ی اعمال غیر عادی و خارق العاده‌ای که افرادی غیر از پیامبران انجام می‌دهند، شیخ رشید رضا می‌گوید:
«به طور متواتر از تمامی ملت‌ها در طول تاریخ کارهای خارق العاده بدون ذکر نوع آن نقل شده است که هیچ کدام واقعیت ندارد».
بعضی از آن‌ها برای مردم علل و اسباب نامعلوم داشته است و بعضی دیگر اکتسابی بوده و از راه تمرینات مخصوصی بدان می‌رسیدند و برخی دیگر هم قدرت تمرکز روح و اراده‌ی نیرومندی داشته‌اند و بدین وسیله افراد ضعیف‌تر از خود را تحت تأثیر قرار داده‌اند.
برخی از مسائل غیر عادی چون پیش‌بینی و مکاشفه، هیپنوتیزم یا خواب مصنوعی، بهبودی بعضی بیماران به خصوص بیماری‌های روانی و عصبی، داخل در این مقوله می‌شوند. کارها و حیله‌هایی که شعبده‌بازان در جلو چشم انسان انجام می‌دهند و او را می‌فریبند و یا اعمالی که جادوگران زمان فرعون انجام می‌دادند باز از این دسته محسوب می‌شوند؛ خداوند می‌فرماید:
﴿فَإِذَا حِبَالُهُمۡ وَعِصِيُّهُمۡ يُخَيَّلُ إِلَيۡهِ مِن سِحۡرِهِمۡ آن‌ها تَسۡعَىٰ ٦٦﴾[طه: ۶۶].
«چنان به نظرش رسید که بر اثر جادوی ایشان به ناگاه طناب‌ها و عصاهای آنان – مار شده‌اند و می‌خزند – تند راه می‌روند».
فریب‌دادن حس شنوایی به وسیله‌ی جن‌گیران هم از این دسته است، آنان شب‌ها با درآوردن صداهای عجیب و غریب از خود، دیگران را می‌فریبند و شنودگان تصور می‌کنند که آن صدای جن یا پری است و گاهی هم بدون تکان‌دادن لب‌های خود در روز روشن تولید صدا کرده سخن می‌گویند، باید دانست که هیچ یک از سخنان‌شان قابل اعتماد نیست... این اراجیف کجا و معجزات پیامبران کجا»؟ [۱].
نکته‌ای که در اینجا بایستی مورد توجه قرار بگیرد تفاوت «معجزه و کرامت» است. کرامت عبارت است از: اعمالی که خداوند به مناسبت احترام و بزرگداشت اولیای خود از آنان بروز می‌دهد و لازم نیست بین مردم حتماً به صورت خارق العاده و غیر عادی جلوه کند. از جمله: استقامت در راه خدا، توفیق طاعت و عبادت بیشتر، کسب علم و دانش فراوان، هدایت مردم به حق و حقیقت و گاهی هم بعضی از کارهای خارق العاده در بعضی حالات به دست برخی از نیکان و دوستان خدا سرزده است که از آن جمله کرامات مخلصان، عابدان، اولیای خدا و کسانی که وجود خود را تزکیه کرده و دارای سرشت سالم و پاکیزه‌ای هستند، می‌باشد. مانند حادثه‌ای که برای حضرت مریم «‘» روی داد و قرآن کریم آن را بدینگونه بازگو می‌نماید:
﴿كُلَّمَا دَخَلَ عَلَيۡهَا زَكَرِيَّا ٱلۡمِحۡرَابَ وَجَدَ عِندَهَا رِزۡقٗاۖ قَالَ يَٰمَرۡيَمُ أَنَّىٰ لَكِ هَٰذَاۖ قَالَتۡ هُوَ مِنۡ عِندِ ٱللَّهِۖ إِنَّ ٱللَّهَ يَرۡزُقُ مَن يَشَآءُ بِغَيۡرِ حِسَابٍ ٣٧﴾[آل عمران: ۳۷].
«و هر زمان که زکریا وارد عبادت‌گاه او می‌شد غذای – تمیز و زیادی – را در پیش او می‌یافت. به مریم می‌گفت: این از کجا برای تو می‌آمد؟ می‌گفت: این از سوی خدا می‌آید، خداوند به هرکس که بخواهد بی‌حساب و بی‌شمار روزی می‌رساند».
با این وصف شخص نباید کرامت را وسیله‌ای برای حقانیت خود در معرض دید عموم قرار دهد، بلکه باید بکوشد تا آن را مخفی و پنهان نگاه دارد. شیخ احمد الرفاعی می‌گوید:
«دوستان خدا کرامات خود را از دید عموم پنهان می‌کنند، همانطور که زن خون قاعدگیش را. از این جهت با معجزات متفاوتند، چون اظهار و افشای معجزه برای تبلیغ دین واجب می‌باشد» [۲].
مطالب فوق شاید تا اندازه‌ی بتواند مقدمه‌ی مجمل و کوتاه مؤلف محترم را توضیح و روشن نماید.
کوتاه مطلب اینکه مدیریت محترم انتشارات کردستان جناب آقای عبدالرحیم محمودی کتاب «معجزات الانبیاء» نوشته‌ی عبدالمنعم هاشمی را در اختیارم گذاشته تا حقیر آن را به زبان فارسی ترجمه نمایم، بنده هم علی رغم آگاهی به بضاعت کم علمی خود، این پیشنهاد را پذیرفتم و به لطف الهی به ترجمه‌ی آن دست یازیدم. امید است که مورد قبول درگاه حق قرار گیرد. آمین یا رب العالمین.
سید رضا اسعدی
مهاباد، روستای میره ده
۲۲ / ۹ / ۱۳۸۲
[۱]- عقاید اسلامی سید سابق، ترجمه‌ی علی آقا صالحی، صفحه ۲۵۶- ۲۵۷. [۲]- همان منبع سابق. ص، ۲۵۸.