۱-۱-۱- خبر در لغت
خبر به معنای آگهی، اعلان، گزارش و... آمده است و جمع آن اخبار است [۲].
خبر به معنای رساند، خبرداد، آشکار کرد و اطلاع داد به کار برده میشود [۳].
خبر مفرد اخبار میباشد و گفته شده «أخبره بکذا»: (او را به فلان چیز خبر داد) یا (او را از فلان چیز آگاه کرد) «خبره بکذا»: (او را به فلان چیز خبر داد) یا (او را از فلان چیز آگاه کرد) [۴].
خبر: با فتح خاء و باء و راء مهمله به معنای اطلاعدادن و آگاهکردن است و جمع آن اخبار میباشد [۵].
خبر: اطلاع، اعلان، گزارش، جمع آن اخبار و جمع الجمع آن اخابیر میشود.
والخبار أرض رخوة تتعتع فيها الدواب:(و خبار، زمین) نرم و سستی است که حیوانات در عبور از روی آن درمانده میشوند و به سختی میافتند).
شاعر میگوید:
تتعتع في الخبار إذا علاه
وتعثر في الطريق الـمستقيم
معنی: «حیوان هنگام عبور از زمین نرم و سست درمیماند – و از راه مستقیم دچار لغزش میشود».
یا گفته شده: «من تجنب الخبار أمن العثار». «هرکسی که خودش را از خبار دور نگه دارد از لغزش و انحراف در امان میماند» [۶].
رابطههای خبر و خبار میتواند همان درماندن و سخت عبورکردن از آن باشد، همچنانکه عبورکردن از زمین سست و نرم مشکل است، بررسی اخبار و رسیدن به صدق و کذب آنها نیز مشکل است.
[۲] الفیروز آبادی، القاموس المحیط، ۲ / ۲۵ – ۲۶. [۳] الجیانی، الألفاظ المؤئلفة، ۱ / ۱۵۶. [۴] الرازی، مختار الصحاح، ۱ / ۷۱. [۵] الکبری الأندلسی، معجم ما استعجم، ۲ / ۴۸۷. [۶] ابن منظور، لسان العرب، ۴ / ۲۲۸.