۳-۴- خبر واحد و قرائن مربوط به آن
بعضی از علما معتقدند که خبر واحد عادل همراه با قرائن زائد بر آن، افاده‌ی علم نظری می‌کند، چون خود قرینه‌ی مجرد از خبر مفید ظن است، پس وقتی همراه خبری که مفید ظن است، باشد در این حالت در مقام خبر دیگری غیر از خبر اصلی می‌نشیند پس همچنان با اضافه‌شدن قرینه‌ها به خبر بر ظن افزوده می‌شود تا سبب حصول علمی از آن خبر واحد -مثل علم حاصل از خبر متواتر- می‌شود.
از جمله کسانی که معتقد به این نظریه هستند می‌توان، سیف الدین آمدی، ابن حاجب، امام الحرمین جوینی، بیضاوی، شیخ ابویحیی زکریا أنصاری شافعی و بعضی دیگر را نام برد [۳۷۶].
مثال‌هایی برای همراهی قرینه با خبر واحد:
۱- شخصی از مرگ فرزند مریض پادشاه خبر می‌دهد، و همراه خبرش می‌بینیم که از داخل خانه پادشاه سر و صدای گریه می‌آید، سپس جنازه را بیرون می‌آورند، زنان پشت سر جنازه در حالی که بر سر و روی خود می‌زنند بیرون می‌آیند، پادشاه نیز با حالتی سرآسیمه و آشفته در حالی که برخلاف عادت همیشگی اوست از خانه خارج می‌شود و داد و فغان می‌کند، در این حالت هر شخص عاقلی که چنین خبری را بشنود و اینگونه قرائن را ببیند، علم به صادق‌بودن مخبر خبر حاصل می‌کند، همچنانکه به صدق خبر متواتر نیز علم می‌یابد.
۲- شخصی در حالت کمال عقل و حس، نهایت آرامش و آسایش، بدون داشتن هرگونه درد و مریضی و داشتن قدرت و توان جسمی کافی، خبر از این می‌دهد که انسانی را از روی عمد و دشمنی با آلت قتاله‌ی کشته است و هیچ شبهه‌ای در کشتن او نداشته و هیچ مانعی هم در قصاص او وجود ندارد. در این حالت خبرش همراه این قرینه‌ها موجب صدق و مفید علم است.
۳- اگر در همسایگی شخصی و دیوار به دیوار خانه‌اش زن حامله‌ای باشد و مدت حملش به سر رسیده باشد، در این حالت اگر آن شخص صدای درد زایمان زن حامله، سر و صدای زنان دور و بر آن زن حامله، سپس صدای فریاد بچه را از پشت دیوار شنید و زنان از آن خانه خارج شدند و مژده‌ی تولد بچه را دادند، در این هنگام بدون هیچگونه شک و شبهه‌ای، علم قاطعی بر تولد بچه حاصل می‌شود [۳۷۷].
[۳۷۶] الآمدی، الإحکام في أصول الأحکام، ۱ / ۲۷۸؛ الإسنوی، نهایة السول، ۳ / ۶۰ – ۶۱؛ ابن حاجب، مختصر المنتهی الأصولی، ص ۸۹. [۳۷۷] الآمدی، الإحکام في أصول الأحکام، ۱ / ۲۷۸ – ۲۷۹، ابن حاجب، مختصر المنتهی الأصولی، ص ۸۸ – ۸۹.