۱-۲-۱- نظر جمهور
جمهور گفتهاند: هرگاه نسبت جملهی خبری با نسبت خارجی آن مطابقت نماید، خبر صادق و گرنه کاذب است پس اگر نسبت خارجی در خبر (زید قائم) بین قائم و زید مثبت بوده، یعنی زید در خارج ایستاده و ما گوئیم خبر (زید قائم) صادق است و اگر در همین فرض (زید لیس بقائم) بگوئیم کلام کاذب است، نیز اگر نسبت خارجی منفی بوده و زید نایستاده و ما (زید قائم) گوئیم، کلام کاذب خواهد شد [۴۷].
[۴۷] شیرازی، آئین بلاغتف ۱/ ۲۰۶- ۲۰۵؛ التفتازانی، شرح المختصر، ص ۳۸.