مبحث اول: بدون علم و آگاهی نباید از صفات الله تعالی سخن گفت
بی گمان سخن گفتن از صفات الله تعالی بسیار سخت و دشوار است و کسی که وارد این مباحث می‌شود با دشواری‌های بسیاری روبرو خواهد شد و هرکس سخنی بگوید یا صفاتی را به الله تعالی نسبت دهد که شایسته و مناسب او نباشد، یا پیروی از سنت رسول الله جرا ترک و به بدعت روی آورد، قطعاً از شاهراه هدایت گمراه گشته است، زیرا الله تعالی کسانی را که در آیات او بدون علم و آگاهی غوطه‌ور می‌شوند، مورد سرزنش قرار داده است و به پیامبرش جمی‌فرماید:
﴿وَإِذَا رَأَيۡتَ ٱلَّذِينَ يَخُوضُونَ فِيٓ ءَايَٰتِنَا فَأَعۡرِضۡ عَنۡهُمۡ﴾[الأنعام: ۶۸].
«هرگاه دیدی کسانی به تمسخر و طعن در آیات ما می‌پردازند، از آنان روی بگردان».
و دستور داده است به روگردانی از آنها؛ سپس به پیامبر جفرمان داد، تا کلامش را برای مؤمنان بیان کند:
﴿وَأَنزَلۡنَآ إِلَيۡكَ ٱلذِّكۡرَ لِتُبَيِّنَ لِلنَّاسِ مَا نُزِّلَ إِلَيۡهِم﴾[النحل: ۴۴].
«و قرآن را بر تو نازل کرده‌ایم تا این که چیزی را برای مردم روشن سازی که برای آنان فرستاده شده است».
بنابراین، هرآنچه را الله تعالی یا رسولش جبیان داشته‌اند، ما را کفایت می‌کند و هرآنچه را بیان نکرده‌اند مرجع ما صحابه، علما و ائمه‌ی هُدایی هستند که الگوی مؤمنانند، زیرا الله تعالی می‌فرماید:
﴿أُوْلَٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ هَدَى ٱللَّهُۖ فَبِهُدَىٰهُمُ ٱقۡتَدِهۡ﴾[الأنعام: ۹۰].
«آنان کسانیند که الله ایشان را هدایت داده است، پس از هدایت ایشان پیروی کن».
اصبهانی به تفصیل در کتابش (الحجة فی بیان الـمحجة) در این باره سخن گفته است [۳۳۸].
[۳۳۸] الحجة في بیان الـمحجة، اصفهانی: ۲/۴۴۵.