٤- سنّت احکامی را بیان نموده که در قرآن کریم نیامده است
در این موارد، سنّت نبوی بیان و توضیحی برای قرآن یا تأکیدی بر عباراتش نیست. به عنوان نمونه، تحریم خوردن گوشت الاغ‌های اهلی و هر درندۀ نیشدار و نیز تحریم ازدواج با زنی که عمّه یا خاله‌اش در نکاح انسان است و به سوگ‌نشستن زنی که همسرش وفات نموده بیشتر از آنچه در قرآن کریم برای عدّه بیان شده است و....
تمامی موارد مذکور، از طریق سنّت ثابت شده و عمل به آنها واجب است.
همۀ مسلمانان در سرزمین‌ها و دورانهای مختلف، بر همین باور بوده و هستند.[١٣٦]
امام شافعی / می‌گوید: «آنچه رسول الله ج تعیین نموده‌اند و حکمی از جانب الله تعالی دربارۀ آن نیامده، قطعاً پیامبر ج با حکم و ارادۀ الهی آن را مشخّص ساخته‌اند و الله متعال به ما خبر داده است که:
﴿وَإِنَّكَ لَتَهۡدِيٓ إِلَىٰ صِرَٰطٖ مُّسۡتَقِيمٖ٥٢ صِرَٰطِ ٱللَّهِ﴾[الشورى: ٥٢-٥٣]
«وهمانا تو [ای پیامبر!] به راه راست هدایت می‌کنی؛راه الله تعالی.»
بدون تردید رسول الله ج براساس قرآن، احکامی را در مواردی که عبارتی از قرآن نبوده است، تعیین کرده‌اند و الله تعالی ما را ملزم به پیروی از آنها ساخته و اطاعت از خود را در پیروی از پیامبر ج قرار داده و سرپیچی از ایشان را معصیت دانسته و هیچ‌کس را در این زمینه معذور ندانسته و راهی برای نافرمانی از رسول الله ج قرار نداده است.»[١٣٧]
شیخ الإسلام ابن تیمیّه / می‌گوید: «عمل به آنچه از سنّت پیامبر ج ثابت شده، بر ما واجب است؛ فرقی نمی‌کند که گفته شود در قرآن وجود دارد و ما نمی‌فهمیم یا اینکه گفته شود در قرآن کریم نیست.»[١٣٨]
همچنین می‌آورد: «هر آنچه در قرآن وجود دارد، رسول الله ج موافق با آن بوده و هرآنچه پیامبر ج تعیین نموده‌اند، قرآن به پیروی از آن فرمان داده است.»[١٣٩]
وی ادامه می‌دهد که: «لازم نیست تمامی آنچه از طریق سنّت ثابت شده است در قرآن کریم به روشنی باشد، زیرا پیامبر در امر و نهی و تحلیل و تحریم، واسطه و رابط هستند.»[١٤٠]
با توضیحات قبلی، دلیل اینکه سنّت دومین منبع تشریعی اسلام است، روشن گردید.
[١٣٦]- نک: المختصر الوجیز من علوم الحدیث، صص ٣٤- ٣٨؛ أخبار الآحاد، ص ١٨.
[١٣٧]- الرّسالة، امام شافعی /، صص ٨٨- ٨٩.
[١٣٨]- مجموع الفتاوی، ج ٥، ص ١٦٣.
[١٣٩]- همان، ج ٧، ص ٤٠.
[١٤٠]- همان.