١- مرگ و عمر جنّیان
بدون تردید جنّیان -که شیاطین نیز از آنها هستند- میمیرند، چون آیۀ زیر شامل این مخلوقات هم میشود:
﴿كُلُّ مَنۡ عَلَيۡهَا فَانٖ٢٦ وَيَبۡقَىٰ وَجۡهُ رَبِّكَ ذُو ٱلۡجَلَٰلِ وَٱلۡإِكۡرَامِ٢٧ فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ﴾[الرّحمن: ٢٦- ٢٨]
«هر چه بر روی آن [زمین] است، فانی شودو [تنها] روی پروردگار ذو الجلال و گرامی توست که باقی میماند. پس [ای گروه انس و جن!] کدامین نعمتهای پروردگارتان را تکذیب میکنید؟!»
از ابن عبّاس ب روایت شده که رسول الله ج میفرمودند: «أَعُوذُ بِعِزَّتِكَ، الَّذِي لاَ إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ الَّذِي لاَ يَمُوتُ، وَالجِنُّ وَالإِنْسُ يَمُوتُونَ»[٤٩٥]؛ «پناه میبرم به عزّت تو [ای پروردگاری] که هیچ معبودی جز تو نیست! و [ای پروردگاری] که نمیمیرد! درحالی که جنّ و انس میمیرند.»
ما از مقدار عمر آنها آگاه نیستیم مگر آنچه الله تعالی دربارۀ ابلیس بیان فرموده که تا روز قیامت زنده خواهد ماند، چنانکه در قرآن کریم میخوانیم:
﴿قَالَ أَنظِرۡنِيٓ إِلَىٰ يَوۡمِ يُبۡعَثُونَ١٤ قَالَ إِنَّكَ مِنَ ٱلۡمُنظَرِينَ﴾[الأعراف: ١٤-١٥]
«[ابليس] گفت: تا روزی که [مردم] برانگيخه میشوند، مرا مهلت ده.[الله] فرمود: مسلّماً تو از مهلتيافتگانی.»
ولی از عمر سایر جنّیان؛ یعنی غیر از شیطان خبر نداریم.[٤٩٦]
[٤٩٥]- صحیح مسلم، شمارۀ حدیث: ٢٤٥١.
[٤٩٦]- نک: عالم الجنّ والشّیاطین، ص ٢٢.