٢- مفهوم لغوی «سیاسی»
سیاسی منسوب به سیاسة؛ مصدر فعل «ساسَ یَسوسُ» است.
سیاست و سَوس به معنای ریاست، طبیعت و سرشت است.
سیاست یعنی انجام یک کار به طور شایسته و لازم.
چنانکه گفته می‌شود: ساسُوهم سَوسًا، و زمانی که فردی را رئیس گروهی قرار دهند، می‌گویند: سَوَّسُوه، وأساسُوه. ساسَ الأمر سیاسةً؛ یعنی آن را انجام داد، وسَوَّسه القومُ؛ یعنی وی را رئیس و بزرگ خویش قرار دادند.
همچنین وقتی می‌گویند: سوَّسَ فلانٌ أمرَ بني‌فلان؛ یعنی ادارۀ امورشان به وی سپرده شد.[٦٩٣]
در صحیح بخاری، از ابوهریره س روایت شده که پیامبر ج فرمودند: «كَانَتْ بَنُو إِسْرَائِيلَ تَسُوسُهُمُ الأَنْبِيَاءُ، كُلَّمَا هَلَكَ نَبِيٌّ خَلَفَهُ نَبِيٌّ، وَإِنَّهُ لاَ نَبِيَّ بَعْدِي»[٦٩٤]؛ «پیامبران علیهم السلام ادارۀ امور بنی‌اسرائیل را بر عهده داشتند؛ هرگاه پیامبری از دنیا می‌رفت، پیامبر دیگری جانشینش می‌شد و قطعاً پس از من، پیامبری نیست.»
ابن اثیر / می‌گوید: «تَسُوسُهُمُ الأَنْبِيَاءُ؛ یعنی ادارۀ امورشان را بر عهده داشتند، همان‌گونه که امیران و حاکمان چنین مسؤولیّتی در قبال مردم و رعیّت دارند.»[٦٩٥]
[٦٩٣]- نک: لسان العرب، ج ٦، ص ١٠٨.
[٦٩٤]- صحیح بخاری، شمارۀ حدیث: ٣٤٥٥.
[٦٩٥]- النّهایة في غریب الحدیث، ج ٢، ص ٤٢١.