دین اسلام ماهیت شرایع

فهرست کتاب

اگر فردی ناشناس با گفتار یا پرسش خود، پیامبر صلی الله علیه وسلم را آزار می‌داد، ایشان صبر می‌کردند

اگر فردی ناشناس با گفتار یا پرسش خود، پیامبر صلی الله علیه وسلم را آزار می‌داد، ایشان صبر می‌کردند

به گونه‌ای که گاهی اوقات، صحابه  ش این کار را نمی‌پسندیدند، امّا در جلوی پیامبر  ج بی‌ادبی و پیشدستی نمی‌کردند و از صبر و مهربانی و برآورده‌ساختن خواستۀ نیازمند که پیامبر  ج به آنان آموخته بودند، سر باز نمی‌زدند.

یکی از صفات پیامبر  ج این بود که اصل گفتگو را رعایت می‌کردند؛ کسی که -با عدالت و انصاف- سیرۀ ایشان را بررسی نماید، به وضوح می‌بیند که رسول الله  ج از این لحاظ، در برترین درجه و بالاترین مقام‌ و زیباترین آداب و والاترین شیوه قرار دارند.

این موضوع عجیب نیست، زیرا پیامبر  ج بهترینِ مردم بودند و سیرۀ ایشان برترین نمونه از زندگی بشر است.

رسول الله  ج در شرایط و حالات متفاوتی از صلح و جنگ و سختی و آسانی زندگی کردند و با وجود این، فرستاده‌ای برگزیده، سروری مورد اطاعت، پدری مهربان، همسری وفادار، معلّمی نمونه و دوستی صمیمی بودند.

پیامبر  ج با کوچک و بزرگ، نیکوکار و بدکار، مؤمن و کافر، محارب و متخاصم و غیر آن، مرد و زن و آشنا و بیگانه، رفتار و نشست و برخاست داشتند و در تمامی این شرایط و رفتارها، گفتگو را به عنوان اصلی عملی و نه صرفاً زبانی رعایت می‌کردند و به گونه‌ای نبود که این معیار و قانون، هیچ معنویّت و اعتباری در واقع نداشته باشد.

رسول الله  ج یارانشان را به قصد اکرام و دل‎جویی، با کنیه صدا می‌زدند و اگر کسی کنیه نمی‌داشت، برایش کنیه می‌ساختند و با همان کنیه شناخته و نامیده می‌شد. همچنین زنانی که فرزند داشتند را با کنیه صدا می‌زدند و برای زنانی که بچّه نداشتند، کنیه تعیین می‌کردند و حتّی با کنیه‌ساختن برای کودکان، دل آنان را به دست می‌آوردند.

پیامبر  ج از همه دیرتر خشمگین می‌شدند و از همه زودتر آشتی می‌کردند، مهربان‌ترین و بهترین بشر برای مردم بودند و هرگز به گونه‌ای سخن نمی‌گفتند که کسی ناراحت شود.

برخی از صفات و ویژگی‌های پیامبر  ج بیان گردید و از الله تعالی می‌خواهیم که به ما توفیق دهد به بهترین روش از پیامبر  ج پیروی نماییم و الگو گیریم و با راهنمایی ایشان، راه یابیم.[٤٤٥]

[٤٤٥]- برای اطّلاعات بیشتر، نک: الشّمائل المحمّدیّة، ترمذی، تحقیق: محمّد عفیف زعبی، صص ١٨٦- ٢٨٠ و ٢٦٢- ٢٨٣؛ الأنوار في شمائل النّبيّ المختار، بغوی، تحقیق: ابراهیم یعقوبی، ج ١، صص ١٦١- ٣٥٨؛ أخلاق النّبي  ج، ابوشیخ اصفهانی، تحقیق: عصام الدّین صبابطی، صص ١٣- ٩٨؛ دلائل النّبوّة، ابونعیم، صص ٥٥١- ٦٥٦؛ إحیاء علوم الدّین، ج ٢، صص ٣٥٧- ٣٨٧؛ شمائل الرّسول ودلائل نبوّته وفضائله وخصائصه، ابن کثیر، ج ١، صص ٧٣- ١٥٢؛ الحوار في السّیرة النّبویّة، صص ٢٣٨- ٢٤٥.