تفاوت میان اهل سنت و شیعه؛ و آیا امکان توافق میان آنان وجود دارد؟
پیشتر بیان نمودیم که اهل سنت و شیعه در چهار رکنِ نماز، روزه، زکات و حج با یکدیگر اشتراک دارند و تنها در یک رکن با یکدیگر اختلاف دارند.
اهل سنت رکن شهادتین را ثابت کردند و معتقدند که این رکن مهمترین ارکان و اساس قبولی تمامی عبادات است، درحالیکه شیعه ولایت را مهمترین رکن و اساس قبولی تمامی عبادات میدانند.
از اینرو در مورد ارکان چهارگانهای که معتقدند ارکان اسلاماند نیز اختلاف دارند و جز در اسامی این چهار رکن، با یکدیگر توافقی ندارند و اختلاف میان آنها، اختلافی ساده و جزیی نیست، پس میتوانیم بگوییم: اختلاف میان آنها، اختلافی است شبه کلی در عبادات عملی، قولی و حتی قلبی (نیت).
نعمت الله جزایری که یکی از علمای بزرگ شیعه است، در یکی از بزرگترین تألیفات خود موسوم به «الأنوار النعمانیة»، باب "یجب الأخذ بخلاف ما تقوله العامة" میگوید: «إنا لا نجتمع معهم – أي أهل السنة – على إله، ولا على نبي، ولا على إمـام، وذلك أنهم يقولون: إن ربهم هو الذي كان نبيه وخليفته من بعده أبو بكر، ونحن لا نقول بهذا الرب ولا بذلك النبي، بل نقول: إن الرب الذي خليفة نبيه أبو بكـر ليس ربنا ولا ذلك النبي نبينا»: «ما با آنها - اهل سنت - بر یک خدا، یک پیامبر و یک امام جمع نمیشویم، زیرا آنها میگویند: پروردگارشان کسی است که خلیفهی پس از پیامبرش ابوبکر است و ما این پروردگار و این پیامبر را قبول نداریم، بلکه میگوییم: پروردگاری که خلیفهی پیامبرش ابوبکر باشد، پروردگار ما نیست و آن پیامبر نیز پیامبر ما نیست»[٤٢٩].
[٤٢٩]- الأنوار النعمانیة: ٢/٢٧٨.