الجبّار
خداوند متعال، می‌فرماید: ﴿هُوَ ٱللَّهُ ٱلَّذِي لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ ٱلۡمَلِكُ ٱلۡقُدُّوسُ ٱلسَّلَٰمُ ٱلۡمُؤۡمِنُ ٱلۡمُهَيۡمِنُ ٱلۡعَزِيزُ ٱلۡجَبَّارُ﴾[الحشر: ۲۳]. یعنی: «الله، ذاتی است که جز او پروردگار و معبود بحقی نیست؛ او، فرمانروا، منزه، بی‌عیب و نقص، امان دهنده و امنیت بخشنده، محافظ و مراقب، قدرتمند چیره، بزرگوار شکوهمند و والامقام است».
جبار، به عنوان یکی از نام‌های نیک خداوند، سه معنی دارد:
۱- او، ذاتی است که حالت ناتوان را نیکو می‌گرداند و بر هر دلی که برای او شکسته است، مرحم می‌گذارد و شکسته را پیوند می‌دهد؛ فقیر را توانگر می‌نماید؛ سختی را برای انسانی که در تنگدستی و سختی قرار گرفته، آسان می‌کند؛ به فرد مصیبت دیده توفیق صبر و پایداری می‌دهد و در عوض مصیبتی که به او رسیده، به او بزرگ‌ترین پاداش را عطا می‌کند، البته اگر بنده وظیفه خود را به هنگام برخورد با مصیبت انجام داده باشد. همچنین بر دل کسانی که در برابر عظمت و شکوه او شکسته و فروتن هستند، بطور ویژه‌ای مرحم می‌گذارد؛ دل دوستانش را از کرامت‌ها و معارف و حالات ایمانی سرشار می‌گرداند و بدین سان به آنان رسیدگی می‌نماید؛ پس مرحم سوخته دلان راه او، نزدیک است و هرگاه فردی در دعا بگوید: «اللهم اجبرني»، منظورش، همین جبران و رسیدگی است که حقیقت آن، اصلاح بنده و دور نمودن همه ناگواری‌ها از اوست.
۲- جبار یعنی اینکه او، بر هر چیزی توانا و مسلط است و هر چیزی در برابر او فروتن می‌باشد.
۳- و معنی سوم جبار این است که او، برتر و بالاتر از هر چیزی می‌باشد. پس جبار، مفهوم مهربان و توانایِ برتر را دربر دارد.
۴- و گاهی معنای چهارم جبار مورد نظر است و آن، یعنی برتر و بالاتر از هر بدی و کمبود و برتر از اینکه کسی همانند او باشد و بالاتر از اینکه همتا یا ضدی داشته یا در ویژگی‌ها و حقوق خود شریکی داشته باشد [۸۰]. [۸۰] الحق الواضح المبین ص ٧٧، و ن.ک: شرح النونیة هراس ۲/۱۰۲ و ن.ک: توضیح المقاصد ۲/۲۳۳.