الفتّاح
خداوند متعال می‌فرماید: ﴿قُلۡ يَجۡمَعُ بَيۡنَنَا رَبُّنَا ثُمَّ يَفۡتَحُ بَيۡنَنَا بِٱلۡحَقِّ وَهُوَ ٱلۡفَتَّاحُ ٱلۡعَلِيمُ٢٦﴾[سبأ: ۲۶]. یعنی: «بگو: پروردگارمان، ما را گرد می‌آورد و سپس درمیان ما به حق داوری می‌کند؛ تنها او داور آگاه است».
فاتح یعنی حاکم و قاضی و فتاح صیغه مبالغه است.
پس فتاح یعنی داور نیکوکار و بخشنده. داوری خداوند، بر دو نوع است:
۱- داوری و قضاوت او با فرمان دینی و حکم جزایی‌اش.
۲- داوری او با حکم تقدیری‌اش.
داوری خداوند، با حکم و فرمان دینی‌اش، همان شریعت و قانون اوست که بر زبان پیامبرانش همه نیازهای مکلفین را بیان نموده و آنها، بوسیله آن، در راه راست حرکت می‌کنند. اما داوری‌اش از طریق سزا دادن، این است که میان پیامبران و مخالفانشان و میان دوستان و دشمنانشان داوری می‌نماید و پیامبران و پیروانشان را مورد بزرگداشت قرار می‌دهد و نجات می‌دهد و دشمنانشان را خوار می‌گرداند و مجازات می‌کند.
همچنین روز قیامت درمیان خلایق داوری می‌نماید؛ آنگاه که به هر کس، بطور کامل پاداش کارش را می‌دهد. اما داوری تقدیری‌اش، خیر و شر و سود و زیانی است که برای بندگانش مقرر داشته است. خداوند متعال، می‌فرماید: ﴿مَّا يَفۡتَحِ ٱللَّهُ لِلنَّاسِ مِن رَّحۡمَةٖ فَلَا مُمۡسِكَ لَهَاۖ وَمَا يُمۡسِكۡ فَلَا مُرۡسِلَ لَهُۥ مِنۢ بَعۡدِهِۦۚ وَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلۡحَكِيمُ٢﴾[فاطر: ۲]. یعنی: «خداوند، هر رحمتی را برای مردم بگشاید، کسی نمی‌تواند از آن جلوگیری نماید و خداوند، هر چیزی را که باز دارد و از آن جلوگیری کند، کسی جز او نمی‌تواند آن را رها و روان سازد و او، توانا و کار بجا است».
پس خداوند ﻷ، داور و قاضی داناست که خزانه‌های جود و کرم خویش را برای بندگانش می‌گشاید و عکس این را به سوی دشمنانش سرازیر می‌نماید و این، بر حسب فضل و عدل اوست [٩۵].
[٩۵] الحق الواضح المبین ص ۸۳ و ن.ک: شرح النونیة هراس ۲/۱۰٧.