اسما و صفات الهی

مطلب پنجم: افزایش ايمان

ایمان با علم و عمل افزایش می‌یابد؛ هر اندازه که علم انسان نسبت به خدا و آیاتش بیشتر ‌شود، به همان اندازه، ایمان وی نیز زیاد خواهد شد. همچنین هرگاه انسان به اوامر خداوند لبیک گوید، ایمانش سیر صعودی طی می‌نماید. و اگر علم و عمل انسان اندک باشد، ایمان نیز سیر نزولی طی خواهد نمود؛ خداوند متعال می‌فرماید:

﴿وَإِذَا مَآ أُنزِلَتۡ سُورَةٞ فَمِنۡهُم مَّن يَقُولُ أَيُّكُمۡ زَادَتۡهُ هَٰذِهِۦٓ إِيمَٰنٗاۚ فَأَمَّا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ فَزَادَتۡهُمۡ إِيمَٰنٗا وَهُمۡ يَسۡتَبۡشِرُونَ ١٢٤ وَأَمَّا ٱلَّذِينَ فِي قُلُوبِهِم مَّرَضٞ فَزَادَتۡهُمۡ رِجۡسًا إِلَىٰ رِجۡسِهِمۡ وَمَاتُواْ وَهُمۡ كَٰفِرُونَ ١٢٥﴾[التوبۀ: ۱۲۴-۱۲۵].

«هنگامی که سوره‌ای نازل می‌شود، کسانی از آنان ـ منافقان ـ می‌گویند : این سوره بر ایمان کدام یک از شما افزود؟ و امّا این آیات، ایمان مؤمنان را افزایش می‌دهد و شادمان می‌گردند.‏ ولی کسانی که در دلهایشان بیماری نفاق است، خباثتی بر خباثتشان می‌افزاید و در حال کفر می‌میرند». ‏

بلی، مؤمنان آیات نازل شده و علوم و قوانینی را که در بر دارند، با عزم به عمل کردن به آنها تصدیق می‌نمایند. و این، باعث افزایش ایمان آنها می‌گردد. اما منافقان به خاطر تکذیب آیات الهی و عدم استجابت، کفرشان افزیش می‌یابد.

بدون شک، مهم‌ترین و بزرگ‌ترین آیات الهی همان آیاتی است که راجع به اسماء و صفات خداوند صحبت می‌کنند؛ لذا هرکس به آنها ایمان آورد و معنای‌شان را درک کند و به مقتضای آنها عمل نماید، ایمانش چند برابر می‌گردد.

علم به اسماء و صفات خداوند، درک معنای آنها، عمل به محتوایشان و خواستن از خداوند بوسیله‌ی آنها در دل بندگان خدا تعظیم، تقدیس، محبت، امید، ترس، توکل، و انابت ایجاد می‌کند؛ طوری که خداوند در دل آنها به مثل اعلی در خواهد آمد که هیچ شریکی در ذات و صفاتش ندارد. همچنین هیچ کس نمی‌تواند چنین جایگاهی در قلب انسان داشته باشد. اینجا است که توحید قلبی متحقق می‌گردد، عبودیت خداوند تجلی پیدا می‌کند، دلها در برابر عظمت و جلال خداوند خاشع و فروتن می‌گردند و تمام وجود انسان در برابر قدرت باری تعالی سر تعظیم فرود می‌آورد.