نماز پیامبر صلی الله علیه وسلم

قیام

پیامبر در نماز واجب و غیرواجب بنا به امتثال از آیۀ؛

﴿وَقُومُوا لِلَّهِ قَانِتِينَ٢٣٨﴾[البقرة: ۲۳۸].

«فروتنانه برای خدا (در نماز) بایستید».

می‌ایستاد. اما در سفر، نماز مستحب را بر مرکب می‌گزارد.

برای امتش به عنوان سنت مقرر کرد که در هنگام ترس شدید ایستاده یا سواره می‌توانند نماز بگزارند چنانکه توضیحش گذشت، خداوند متعال می‌فرماید:

﴿حَافِظُوا عَلَى الصَّلَوَاتِ وَالصَّلَاةِ الْوُسْطَى وَقُومُوا لِلَّهِ قَانِتِينَ٢٣٨ فَإِنْ خِفْتُمْ فَرِجَالًا أَوْ رُكْبَانًا فَإِذَا أَمِنْتُمْ فَاذْكُرُوا اللَّهَ كَمَا عَلَّمَكُمْ مَا لَمْ تَكُونُوا تَعْلَمُونَ٢٣٩﴾[البقرة: ۲۳۸-۲۳۹].

«نمازها و نماز میانه (عصر) را بر پای دارید و فروتنانه برای خدا (در نماز) بایستید و اگر بیمناک بودید پیاده یا سواره به جا آورید و چون بیاسودید خدا را یاد آرید، آنسان که بر شما بیاموخت چیزهایی را که نمی‌دانستید».

همچنین پیامبر در مرضی که منجر به رحلتش از دنیا شد نشسته نماز گزارد [۸۶]. یک بار دیگر نیز به همین صورت نماز گزارد؛ زمانی که از بیماری در رنج بود و مردم پشت سرش ایستاده نماز می‌گزاردند، وی به آنان اشاره کرد که بنشینند. آنان هم نشستند. وقتی نماز پایان یافت فرمود: «إِنْ كِدْتُمْ آنِفًِا لَتَفْعَلُونَ فِعْلَ فَارِسَ وَالرُّومِ يَقُومُونَ عَلَى مُلُوكِهِمْ وَهُمْ قُعُودٌ. فَلاَ تَفْعَلُوا ائْتَمُّوا بِأَئِمَّتِكُمْ إِنْ صَلَّى قَائِمًا فَصَلُّوا قِيَامًا وَإِنْ صَلَّى قَاعِدًا فَصَلُّوا قُعُودًا» [۸۷]، «لحظاتی قبل نزدیک بود عمل مردم ایران و روم را مرتکب شوید که در مقابل شاهان خود می‌ایستند، در حالی که آنان نشسته‌اند. این کار را نکنید. امام برای اقتداست به او. پس اگر برخاسته نماز گزارد برخاسته نماز بگزارید و اگر نشسته نماز گزارد نشسته نماز بگزارید».

[۸۶] ترمذی آن را آورده و صحیح دانسته است. احمد نیز روایتش کرده. [۸۷] مسلم و دیگران روایتش کرده‌اند. در کتابم (إرواء الغلیل) تحقیق شده است. (۳۹۴).