نبرد حِطّین و استرداد بیت المقدس

(۵۸۳ – ۱۱۸۷ م)

تسخیر بیت المقدس توسط فرنگیان صلیبی که در ۱۳ شعبان سال ۴۹۲ هجری مطابق ۱۵ یولیه سنه ۱۰۹۹ میلادی اتفاق افتاد، یکی از بزرگترین حوادثی بود که دنیای اسلام را تکان داد.

تأسیس مملکت لاتینی در آن نقطه‌ی مهم عالم اسلام بارزترین تجاوز غرب نسبت به شرق بود. علی رغم اینکه این تجاوز رنگ دینی و نجات قبر مسیح به خود گرفته بود، تأسیس یک کشور لاتینی صلیبی در بیت المقدس و امیرنشین‌های دیگر در نقاط مختلف سوریه، بهترین دلیل بر مقاصد دنیوی و نتایجی که از تملّک اراضی و غنائم و ثروت‌ها در بر داشت، هدف اصلی بود که آن جنگجویان متجاوز سعی در تحقق آن داشتند.

مملکت صلیبی که قریب نود سال در بیت المقدس باقی ماند، خار دردناکی در قلب جهان اسلام بود، و هم پایگاهی برای حمایت تجاوز منظم غرب به کشورهای شرق به شمار می‌رفت. در سایه تأسیس این کشور و امید به حفظ آن بود که جنگ دوم صلیبی در سال ۵۴۲ هجری تحت فرماندهی «لوئی هفتم» و «کنراد سوم» امپراطور آلمان سازمان یافت.

صلیبی‌ها در این جنگ قصد داشتند که «دمشق» پایتخت نخستین سوریه را تصرف کنند، ولی نقشه‌ی آن‌ها نقش بر آب گردید و انگیزه‌ی آن در نطفه خفه شد و چهل سال دیگر گذشت و چنین فرصتی برای آن‌ها دست نداد، تا اینکه اسلام توانست متجاوزان را عقب زند و دشمنان غاصب را ریشه‌کن سازد و بیت المقدس را از چنگ آن‌ها درآورد.

تقدیر چنین بود که این آرزوی بزرگ در عصر صلاح الدین ایوبی جامع عمل بپوشد، و این قهرمان بزرگ نابودکننده‌ی جبهه صلیبی باشد، مملکت صلیبی را در هم بکوبد و بیت المقدس را آزاد سازد و آن را به حوزه‌ی اسلام بازگرداند.