(۵۶) دعا در نماز میت برای کودک

۱۶۰ـ «اَللهم أَعِذْهُ مِنْ عَذَابِ الْقَبْرِ» [۱۹۲].

«خداوندا! او را از عذاب قبر پناه ده».

اگر دعاى زیر خوانده شود نیز خوب است:

«اَللهم اجْعَلْهُ فَرَطًا وَذُخْرًا لِوَالِدَيْهِ، وَشَفِيْعًا مُجَابًا. اَللهم ثَقِّلْ بِهِ مَوَازِيْنَهُمَا وَأَعْظِمْ بِهِ أُجُوْرَهُمَا، وَأَلْـحِقْهُ بِصَالِحِ الْـمُؤْمِنِينَ، وَاجْعَلْهُ فِيْ كَفَالَةِ إِبْرَاهِيْمَ، وَقِهِ بِرَحْمَتِكَ عَذَابَ الْـجَحِيْمِ، وَأَبْدِلْهُ دَارًا خَيْرًا مِنْ دَارِهِ، وَأَهْلاً خَيْرًا مِنْ أَهْلِهِ، اَللهم اغْفِرْ لأَسْلاَفِنَا، وَأَفْرَاطِنَا، وَمَنْ سَبَقَنَا بِاْلإِيْمَانِ» [۱۹۳].

«خدایا! او را میزبان و ذخیره و شفاعت کننده اى که شفـاعتش قبـول شود براى پدر و مادرش قرار بده. خدایا! به‌وسیله‌ى او ترازوى حسنات پدر و مادرش را سنگین بگردان، و بر پاداش آنها بیفزاى، و او را به مؤمنان نیکوکار ملحق بگردان، و در کفالت ابراهیم قرار ده، و به رحمت خود از عذاب دوزخ حفظ کن، و خانه‌اى بهتر از خانه‌اش، و خانواده‌اى بهتر از خانواده‌اش به او عطا فرما، خدایا! گذشتگان و کسانى را که پیش از ما رفته‌اند و آنـهایى را که در ایـمان بر ما سبـقت جسته اند بیامرز».

معنی کلمات حدیث:

فَرَطًا: عمل نیک از پیش فرستاده شده.

ذُخْرًا: اندوخته‌ای.

أَسْلاَفِنَا: گذشتگان ما.

رهنمود حدیث:

این حدیث جواز خواندن نماز جنازه کودکان را می‌رساند. به دلیل عموم گفتار رسول اکرم صکه می‌فرماید: «والطفل يصلي عليه». «بر کودک نماز خوانده شود» اما سنت است که برای پدر و مادر آن کودک دعای مغفرت و رحمت کرد. چرا که کودک گنجشکی از گنجشک‌های بهشت است. البته نا گفته نماند که ما اجازه نداریم در مورد فرد خاصی اذعان کنیم که اهل بهشت است مگر کسی‌که در حق او نص صریحی وجود داشته باشد.

ضمنا:

۱- نماز جنازه بر کودکان واجب نیست بدلیل این‌که رسول اکرم صبر فرزند خردسالش؛ ابراهیم نماز جنازه نخواند، ولی خواندن نیز اشکالی ندارد.

۲- همچنین نماز و دعا در حق کودکی مشروع است که روح در او دمیده شده باشد و قبل از آن نیست.

۱۶۱ـ حسن سوره‌ى فاتحه را بر کودک مى‌خواند و سپس این ذکر را مى‌خواند «اَللهم اجْعَلْهُ لَنَا فَرَطًا، وَسَلَفًا، وَأَجْرًا» [۱۹۴].

«خدایا! او را براى ما پیش‌کسوت و ذخیره و ثوابى قرار ده».

حسن بر کودکان سوره فاتحه را می‌خواند سپس می‌گفت: «اللهم اجعله لنا فرطا وسلفا وأجره».

معنی کلمات حدیث:

فَرَطًا: پیش کسوت در بهشت.

سَلَفًا: پیش کسوت در بهشت.

رهنمود حدیث:

الله متعال در کتابی نزد خود که به هیچ وجه قابل تغییر و تبدیل نیست همه‌ی مقادیر از جمله مدت عمر هر انسان را طبق حکمت خویش نوشته است. بنابراین، انسان فقط باید خوشبین و خشنود و تسلیم امر پروردگار چرا که الله متعال به حال بندگانش از خودشان نیز مهربانتر است.

فوائد حدیث:

۱- همیشه باید جهت استقبال از مرگ آماده بود چرا انسان نمی‌داند که چه‌وقت مرگش فرا می‌رسد.

۲- الله متعال برای کسی‌که فرزند یا فرزندان خردسالش بمیرد و صبر پیشه سازد پاداش بزرگی تدارک دیده است.

۳- مرگ بستگی به سن و سال انسان ندارد بلکه سر موعد مقرر می‌رسد.

[۱۹۲] سعید بن مسیب: مى‌گوید: پشت سر ابو هریره سبر کودکى نماز خواندم که هرگز مرتکب گناه و اشتباهى نشده بود و شنیدم که وى گفت: «اللَّهُمَّ أَعِذْهُ مِنْ عَذَابِ الْقَبْرِ». مالک در کتاب: الموطأ (۱/۲۸۸) وابن أبی شیبه در کتاب: المصنف (۳/۲۱۷) و بیهقی (۴/۹)، و شعیب الأرناؤوط سندش را در تحقیق کتاب: شرح السنة اثر امام بغوى (۵/۳۵۷) صحیح دانسته است. [۱۹۳] نگا: المغنی ابن قدامه (۳/۴۱۶) وکتاب: الدروس المهمة لعامة الأمة لابن باز ص (۱۵). [۱۹۴] بغوى در شرح السنة (۵/۳۵۷) و عبد الرزاق (۶۵۸۸)، و بخارى ‌به‌طور تعلیق در کتاب الجنائز (۶۵) باب: قراءة فاتحة الکتاب على الجنازة ۲/۱۱۳ آورده است.