(۱۱۳) آنچه را که مسلمان هنگام مدح مسلمان دیگری بگويد

۲۳۱ـ رسول الله ص فرمود: هرگاه لازم است که دوستتان را مدح کنید، چنین بگویید: به نظرم، فلانى چنین و چنان است، ولى خدا محاسبه کننده‌ى اوست و من کسى را نزد خدا تزکیه نمى‌کنم [۲۶۶].

رهنمود حدیث

در این حدیث از ستودن کسی در حضور وی نهی شده به‌ویژه وقتی که امکان خودبالندگی و غرور باشد که معمولاً هم چنین است بنابراین در آغاز حدیث بیان گردید که مردی نزد رسول اکرم صاز مرد دیگری که در آنجا حضور داشت تعریف و تمجید کرد. رسول اکرم صفرمود: «وای بر تو، گردنش را شکستی» سپس به او یاد داد که هر گاه می‌خواهد از کسی تعریف کند با قاطعیت تعریف نکند بلکه بگوید: خدا بهتر می‌داند ولی به نظر من آدم خوبی است و...

فوائد حدیث

۱- نکوهش مداحان چنانکه رسول اکرم ص فرمود: هرگاه با مداحان روبرو شدید به صورتشان خاک بپاشید «صحیح مسلم».

۲- نباید در مورد کسی با قاطعیت قضاوت کرد چراکه انسان زنده هر لحظه ممکن است تغییر رفتار بدهد.

۳- باید رعایت حال فردی را که مورد ستایش قرار می‌گیرد نمود و او را دچار فتنه نساخت.

۴- جواز تعریف در جلوی کسی‌که احتمال دچار شدن به غرور و فتنه در او نباشد.

[۲۶۶] مسلم (۴/۲۲۹۶).