(۹۶) دعای سفر

۲۰۷ـ اللهُ أَكْبَرُ، اللهُ أَكْبَرُ، اللهُ أَكْبَرُ﴿سُبۡحَٰنَ ٱلَّذِي سَخَّرَ لَنَا هَٰذَا وَمَا كُنَّا لَهُۥ مُقۡرِنِينَ١٣ وَإِنَّآ إِلَىٰ رَبِّنَا لَمُنقَلِبُونَ١٤﴾[الزخرف: ۱۳-۱۴]. «پاک است کسى که این را براى ما رام کرد و[گرنه‌] ما را یاراى [رام‌ساختن‌] آنها نبود، و به راستى که ما به سوى پروردگارمان بازخواهیم گشت».

«اَللهم إِنَّا نَسْأَلُكَ فِيْ سَفَرِنَا هَذَا الْبِرَّ وَالتَّقْوَى، وَمِنَ الْعَمَلِ مَا تَرْضَى، اَللهم هَوِّنْ عَلَيْنَا سَفَرَنَا هَذَا وَاطْوِ عَنَّا بُعْدَهُ، اَللهم أَنْتَ الصَّاحِبُ فِيْ السَّفَرِ، وَالـْخَلِيْفَةُ فِيْ اْلأَهْلِ، اَللهم إِنِّيْ أَعُوْذُ بِكَ مِنْ وَعَثَاءِ السَّفَرِ، وَكَآبَةِ الْـمَنْظَرِ، وَسُوْءِ الْـمُنْقَلَبِ فِيْ الْـمَالِ وَاْلأَهْلِ».

وهنگام باز گشت از سفر، علاوه بر دعاى فوق، کلمات زیر را به آن بیفزاید: «آيِبُوْنَ، تَائِبُوْنَ، عَابِدُوْنَ، لِرَبِّنَا حَامِدُوْنَ» [مسلم ۲/۹۹۸].

«الله اكبر، الله اكبر، الله اكبر«پاک است آن ذاتى که این مرکب را در اختیار ما قرار داد در حالى که ما نمى‌توانستیم آن‌را مسخّر گردانیم». «الهى! ما در این سفر خواهان نیکى و تقوى و عملى هستیم که باعث خشنودى تو باشد. بار الها! این سفر را براى ما آسان بگردان و دورى راه را براى ما نزدیک کن. اى الله! تویى همراه ما در این سفر، و تو جانشین ما در خانواده هستى. بار الها! از مشقت‌هاى سفر، و دیدن مناظر غم انگیز، و تحول ناگوار در مال و خانواده به تو پناه مى‌برم». و هنگام بازگشت، اضافه کند: ما توبه کنان، عبادت کنان، و ستایش کنان براى پروردگارمان، در حال بازگشت هستیم».

کلمات حدیث

۱- الْبِرَّ: عمل و اخلاق نیک.

۲- وَعَثَاءِ السَّفَرِ: سختی سفر.

۳- كَآبَةِ الْـمَنْظَرِ: مناظر و احوال ناگوار در امر خود، خانواده و مال خویش.

۴- آيِبُوْنَ: در حال بازگشت و رجوع.

رهنمود حدیث:

در این حدیث وقت و محل این دعا بیان شده که در آغاز سوار شدن بر مرکب جهت مسافرت است همچنین در این دعا از الله توفیق انجام کار نیکی که موجب رضای او باشد مانند سفر برای جهاد، حج، عمره، کسب روزی حلال، تحصیل علم شرعی و غیره خواسته شده و نیز از وی طلب تقوا کرده چرا که انسان به‌وسیله‌ی تقوا توفیق انجام کار خیر و باز آمدن از کار بد را می‌یابد. همچنین در این دعا کیفیت سپردن کارها به الله متعال بیان شده است.

فوائد حدیث

۱- استحباب گفتن این دعا در آغاز سفر و همچنین هنگام بازگشت از سفر با افزودن چند کلمه که در حدیث بیان شده‌اند.

۲- از الله برای سفر خویش طلب توفیق نمودن چرا که سفر عذابی بیش نیست.

۳- اثبات این مطلب که الله تعالی مسلط و محیط بر هر چیزی است او هم با مسافر است و هم جانشین وی در مال و خانواده‌اش می‌باشد.

۴- استحباب دعا کردن هنگام مسافرت چرا که دعای مسافر مورد قبول الله واقع می‌شود.