(۶۰) دعای زیارت قبور

۱۶۵ـ «اَلسَّلاَمُ عَلَيْكُمْ أَهْلَ الدِّيَارِ، مِنَ الْـمُؤْمِنِيْنَ وَالْـمُسْلِمِيْنَ، وَإِنَّا إِنْ شَاءَ اللهُ بِكُمْ لاَحِقُوْنَ [وَيَرْحَمُ اللهُ الْـمُسْتَقْدِمِيْنَ مِنَّا وَالْـمُسْتَأْخِرِيْنَ] أَسْأَلُ اللهَ لَنَا وَلَكُمُ الْعَافِيَةَ» [۱۹۹]. «سلام بر شما اى اهل این منزل، که مؤمن و مسلمان هستید، همانا ما نیز ـ إن شاء الله ـ به شما ملحق خواهیم شد، و خداوند بر گذشتگان و آیندگان ما رحم کند، از خدا براى خودمان و شما عافیت مى‌طلبیم».

معنی کلمات حدیث:

۱- أَهْلَ الدِّيَارِ: یعنی ساکنان قبرستان.

۲- الْعَافِيَةَ: رهایی ازآزمایش و عذاب قبر.

رهنمود حدیث:

این حدیث بیان‌گر استحباب دعا و طلب رحمت و آمرزش برای خفتگان در خاک توسط کسی است که از کنار قبرستان عبور می‌کند یا به قصد پند و عبرت گرفتن به آنجا سر می‌زند همچنین بیان‌گر شفقت رسول اکرم صنسبت به مرده‌های امتش می‌باشد. بنابراین به یاران و دیگر افراد امت خویش می‌آموزد که در حق گذشتگان و اموات مسلمین دعا کنند. همچنین این دعا اشاره به این مطلب دارد که روزی همه خواهند مرد و به کاروان خفتگان در خاک خواهند پیوست و کسانی که قبلا مرده‌اند پیش‌کسوتان ما به‌حساب می‌آیند.

فوائد حدیث:

۱- شایسته است که برای اموات مسلمین دعای خیر و رحمت نمود و از ذکر معایب آنان باید خود داری کرد.

۲- جواز استفاده از واژه‌ی «اهل» برای ساکنان هر مکانی چه زنده باشند چه مرده.

۳- مرده باید در قبرستان دفن شود نه در مسجد و نه در مکان‌های دور و تنها؛ و اگر کسی چنین وصیتی هم بکند نباید به وصیتش عمل کرد.

[۱۹۹] مسلم(۲/۶۷۱) وابن ماجه (۱/۴۹۴) و لفظ از ابن ماجه به روایت بُرَیدَةَ سمى‌باشد. و آنچه بین کروشه است از حدیث عایشه لدر صحیح مسلم (۲/۶۷۱) روایت شده است.