سیمای روز رستاخیز

فهرست کتاب

۲۲- یوم التغابن

۲۲- یوم التغابن

الله می‌فرماید:

﴿يَوۡمَ يَجۡمَعُكُمۡ لِيَوۡمِ ٱلۡجَمۡعِۖ ذَٰلِكَ يَوۡمُ ٱلتَّغَابُنِ[التغابن: ۹].

‏«‏در روزی که الله شما را برای گردهمایی گرد هم می‌آورد»‏.

روز رستاخیز را بدان جهت «یوم التغابن» می‌گویند، که بهشتیان با ورود به بهشت و استفاده از نعمت‌ها و به ارث بردن جایگاه کافران در بهشت، آن‌ها را دچار زیان فراوانی می‌کنند.

این‌ها معروف‌ترین نام‌های روز رستاخیز بودند و دانشمندان، نام‌های دیگری نیز برای روز رستاخیز، بیان کرده‌اند. آنان این نام‌‌ها را به صورت اشتقاق، از نوشتارهای دین گرفته‌اند. برای نمونه، بر اساس دو آیه‌ی ذیل، نام‌های «یوم الصدر و یوم الجدال» را برداشت کرده‌اند:

﴿يَوۡمَئِذٖ يَصۡدُرُ ٱلنَّاسُ أَشۡتَاتٗا[الزلزلة: ۶].

‏«‏در آن روز، مردمان دسته دسته و پراکنده (از قبر) بیرون می‌آیند.‏‏»‏

﴿يَوۡمَ تَأۡتِي كُلُّ نَفۡسٖ تُجَٰدِلُ عَن نَّفۡسِهَا[النحل: ۱۱۱].

‏«‏روزی، که هر کسی می‌آید و به دفاع از خود برمی‌خیزد‏»‏.

و به یوم عسیر، یوم عظیم، یوم مشهود، یوم عبوس قمطریر و یوم عقیم، نیز نامیده شده است. این نام‌ها را از ویژگی‌های آمده در نوشتارهای اسلامی برداشت نموده‌اند.

و از جمله نام‌های رستاخیز، موارد ذیل می‌باشند:

«يوم الـمآب، يوم العرض، يوم الـخافضه الرافعه، يوم القصاص، ‌يوم الـجزاء، يوم النفخه، يوم الزلزله، يوم الراجفه، يوم الناقور، يوم التفرق، يوم الصدع، يوم البعثره، يوم الندامة، يوم الفرار، يوم تبلي السرائر، يوم لا تملك نفس لنفس شيئاً، يوم يدعون الى نار جهنم دعاً، يوم تشخص فيه الابصار، يوم لا ينفع الظالـمين معذرتهم، يوم لا ينطقون، يوم لا ينفع مال ولا بنون، يوم لا يكتمون الله حديثاً، يوم لا مرد له من الله ، يوم لا بيع ً فيه ولا خلال ويوم لا ريب فيه».

برخی از دانشمندان، نام‌های دیگری را نیز به آن افزوده‌اند. گاهی اسم با اندک تشابه و مناسبت، بر مسمی گذاشته می‌شود. قرطبی می‌گوید: نام‌های دیگری نیز ممکن است بنا بر رویدادهای آن روز، بر آن اطلاق گردد؛ مانند: الازدحام، تصادیق، اختلاف الاقدام، الخزی، الهوان، الذل، الافتقار، الصغار، الاکتسار، یوم المیقات، المرصاد و... .