مطلب دوم: کوبیده شدن زمین و خُرد شدن کوهها
الله در قرآن بیان میفرماید:که این زمینِ ثابت و پابرجا و کوههای استواردر روز رستاخیز و هنگام دمیدن در صور، یکباره در هم کوبیده و متلاشی میگردند.
﴿فَإِذَا نُفِخَ فِي ٱلصُّورِ نَفۡخَةٞ وَٰحِدَةٞ١٣ وَحُمِلَتِ ٱلۡأَرۡضُ وَٱلۡجِبَالُ فَدُكَّتَا دَكَّةٗ وَٰحِدَةٗ١٤ فَيَوۡمَئِذٖ وَقَعَتِ ٱلۡوَاقِعَةُ١٥ وَٱنشَقَّتِ ٱلسَّمَآءُ فَهِيَ يَوۡمَئِذٖ وَاهِيَةٞ١٦﴾[الحاقة: ۱۳-۱۶].
«در آن هنگام، که در صور دمیده شود و زمین و کوهها از جا برداشته شوند و یکباره در هم کوبیده شوند.در آن هنگام، رویداد (رستاخیز) رخ میدهد و آسمان شکافته میشود و در آن روز، سست و نااستوار میگردد».
﴿كَلَّآۖ إِذَا دُكَّتِ ٱلۡأَرۡضُ دَكّٗا دَكّٗا٢١﴾[الفجر: ۲۱].
«هرگزا هرگز! زمانی که زمین سخت درهم کوبیده شود و صاف و مسطّح گردد».
در آن هنگام این کوههای سخت، به ریگهای نرم تبدیل میشوند. الله میفرماید:
﴿يَوۡمَ تَرۡجُفُ ٱلۡأَرۡضُ وَٱلۡجِبَالُ وَكَانَتِ ٱلۡجِبَالُ كَثِيبٗا مَّهِيلًا١٤﴾[المزمل: ۱۴].
«در روزی که زمین و کوهها سخت به لرزه درآیند و کوهها به تودههای پراکندهی ریگ روان تبدیل شوند».
در جایی دیگرخبر داده است که کوهها مانند پشم رنگین میشود:
﴿وَتَكُونُ ٱلۡجِبَالُ كَٱلۡعِهۡنِ٩﴾[المعارج: ۹].
«و کوهها به سان پشم رنگین میگردد».
در آیهای دیگرکوهها را به پشم رنگین حلاجی شده مانند میکند:
﴿وَتَكُونُ ٱلۡجِبَالُ كَٱلۡعِهۡنِ ٱلۡمَنفُوشِ٥﴾[القارعة: ۵].
«و کوهها به سان پشمِ رنگینِ حلاّجی شده میشوند».
سپس الله متعال این کوهها را از جا میکند و زمین را هموار میگرداند، بگونهای که هیچ نشیب و فرازی در آن دیده نمیشود. قرآن کریم از نابودی کوهها، گاهی به سیر«روان شدن» و گاهی به نسف «پراکندن» تعبیر کرده است:
﴿وَسُيِّرَتِ ٱلۡجِبَالُ فَكَانَتۡ سَرَابًا٢٠﴾[النبأ: ۲۰].
«و کوهها روان میشوند و سراب میگردند».
﴿وَإِذَا ٱلۡجِبَالُ نُسِفَتۡ١٠﴾[المرسلات: ۱۰].
«و هنگامی که کوهها پراکنده میگردند».
﴿وَإِذَا ٱلۡجِبَالُ سُيِّرَتۡ٣﴾[التکویر: ۳].
«و هنگامی که کوهها رانده میشوند».
سپس وضعیت زمین را پس از حرکت و پراکندگی کوهها، اینگونه بیان میکند:
﴿وَيَوۡمَ نُسَيِّرُ ٱلۡجِبَالَ وَتَرَى ٱلۡأَرۡضَ بَارِزَةٗ وَحَشَرۡنَٰهُمۡ فَلَمۡ نُغَادِرۡ مِنۡهُمۡ أَحَدٗا٤٧﴾[الکهف: ۴۷].
«روزی ما (نظام جهان هستی را به عنوان مقدّمهای برای نظام نوین، درهم میریزیم و از جمله) کوهها را به حرکت در میآوریم و (همه موانع سطح زمین را از میان برمیداریم به گونهای که) زمین را (هموار و همهچیز را در آن) نمایان میبینی و همگان را (برای حساب و کتاب) گرد میآوریم و کسی از ایشان را فرو نمیگذاریم».
﴿وَيَسَۡٔلُونَكَ عَنِ ٱلۡجِبَالِ فَقُلۡ يَنسِفُهَا رَبِّي نَسۡفٗا١٠٥ فَيَذَرُهَا قَاعٗا صَفۡصَفٗا١٠٦ لَّا تَرَىٰ فِيهَا عِوَجٗا وَلَآ أَمۡتٗا١٠٧﴾[طه: ۱۰۵-۱۰۷].
«(از تو دربارهی کوهها میپرسند، بگو: پروردگارم آنها را از جا میکند و (در هوا) پراکنده میکند. سپس زمین را مانند زمینی صاف و هموار رها میسازد (زمینی که) در آن هیچگونه نشیب و فرازی نمیبینی».