گفتار چهارم: اعمالی که در ترازو، وزن دارند
سنگین‌ترین عمل انسان در ترازوی اعمال، اخلاق نیکوی اوست. از ابو الدرداء سروایت شده است که رسول اکرم صفرمودند:
«أَثْقَلُ شَىْءٍ فِى مِيزَانِ الْعَبدِ یَومَ القِیامَةِ خُلُقٌ حَسَنٌ إِنَّ اللَّهَ يَبْغَضُ الْفَاحِشَ الْبَذِىءَ» [۲۴۲]. «سنگین‌ترین عمل که روز رستاخیز در ترازوی انسان گذاشته می‌شود، اخلاق نیکو است، بی‌گمان الله از انسان ناسزا گو و تندخو خشمگین می‌شود».
در صحیح بخاری و مسلم از ابوهریره سروایت شده است که رسول اکرم صفرمودند:
«كَلِمَتَانِ خَفِيفَتَانِ عَلَى اللِّسَانِ ثَقِيلَتَانِ فِى الْمِيزَانِ حَبِيبَتَانِ إِلَى الرَّحْمَنِ سُبْحَانَ اللَّهِ وَبِحَمْدِهِ سُبْحَانَ اللَّهِ الْعَظِيمِ» [۲۴۳]. «دو کلمه هستند که گفتن آن‌ها بر زبان بسیار آسان و در ترازوی اعمال وزن آن‌ها سنگین و نزد پروردگار بسیار پسندیده‌اند، آن دو کلمه سبحان الله و بحمده، سبحان الله العظیم، می باشند».
در صحیح مسلم از ابو مالک اشعری سروایت شده است که رسول اکرم صفرمودند:
«الطُّهُورُ شَطْرُ الإِيمَانِ وَالْحَمْدُ لِلَّهِ تَمْلأُ الْمِيزَانَ. وَسُبْحَانَ اللَّهِ وَالْحَمْدُ لِلَّهِ تَمْلآنِ - أَوْ تَمْلأُ - مَا بَيْنَ السَّمَوَاتِ وَالأَرْضِ» [۲۴۴]. «پاکیزگی نصف ایمان است و الحمد الله ترازو را پُر می‌کند و سبحان الله و الحمدالله بین آسمان‌ها و زمین را پُر می‌کند».
بخاری، نسائی و أحمد از أبو هریره سروایت کرده‌اند که پیامبر صفرمود:
«مَنِ احْتَبَسَ فَرَسًا فِي سَبِيلِ اللَّهِ إِيمَانًا بِاللَّهِ وَتَصْدِيقًا بِوَعْدِهِ كَانَ شِبَعُهُ وَرِيُّهُ وَبَوْلُهُ وَرَوْثُهُ حَسَنَاتٍ فِي مِيزَانِهِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ». «هرکس در راه الله، اسبی را پرورش دهد، در حالی که به الله و وعده‌هایش ایمان دارد آب وعلف، پیشاب ومدفوع آن اسب، در روز رستاخیز در ترازوی اعمال نیک او قرار می‌گیرد».
[۲۴۲] مشکاة المصابیح (۲/۶۳۰) وشماره آن (۵۰۸۱) [۲۴۳] جامع الاصول (۴/۳۹۷) وشماره آن (۲۴۶۲) [۲۴۴] مسلم (۱/۲۰۳) وشماره آن (۲۲۳)