گفتار چهارم: مؤمنان از پل صراط میگذرند
احادیث گذشته حکایت از این دارند که امتهای کافر و غیرمسلمان، به دنبال معبودان دروغین خود میروند. آن معبودان دروغین همراه با عبادتکنندگان خود به دوزخ میافتند. مؤمنان به همراه منافقان و مؤمنان گناهکار باقی میمانند، پل صراط برای اینان نصب میشود.
تمامی دانشمندان بر این باورند که پل صراط برای مؤمنان است نه برای منافقان و گنهکاران، اما ابن رجب حنبلی در کتاب «التخويف من النار» میگوید: بدان که مردم به دو دسته تقسیم میشوند: مؤمنانی که الله واحد را پرستیده و با وی هیچ شریکی نگرفتند. دستهی دوم: مشرکانی که همراه با الله دیگران را نیز عبادت کردند. اما مشرکان از صراط عبور نمیکنند، بلکه پیش از نصب کردن پل صراط به دوزخ برده میشوند [۲۶۱].
ابن رجب، پارهای از احادیثی که یادآور شدیم و حدیث ابو سعید خدری سرا، که در صحیحین نقل شده است، بیان میکند و پس از آن میگوید: این حدیث به صراحت دلالت دارد بر اینکه هر کس عبادت غیر الله مانند: مسیح و عزیر را کند، آنطور که برخی از یهود و نصارا انجام دادند، او به مشرکین میپیوندد و پیش از نصب پل صراط، همراه با آنان به دوزخ میافتد، البته بت پرستان، آفتاب پرستان و سایر مشرکان، دنبال معبودان دروغین خود به دوزخ میروند.
قرآن نیز در ارتباط با جریان فرعون به این مطلب اشاره دارد:
﴿يَقۡدُمُ قَوۡمَهُۥ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ فَأَوۡرَدَهُمُ ٱلنَّارَۖ وَبِئۡسَ ٱلۡوِرۡدُ ٱلۡمَوۡرُودُ٩٨﴾[هود: ۹۸].
«در روز رستاخیز فرعون پیشاپیش قوم خود میرود و ایشان را به آتش دوزخ میاندازد. چه بد جایگاهی است که بدان وارد میشوند!».
اما برخی از اهل کتاب، که عیسی مسیح و عزیر را پرستیدند، با ملتهای منسوب به پیامبران باقی میمانند و سپس وارد دوزخ میشوند.
در حدیثی دیگرآمده است، کسانی که در دنیا مسیح و عزیر را پرستش میکردند، شیطان به صورت مسیح و عزیر نزد آنان میآید و آنان به دنبال او میروند. در حدیث صور آمده است که: فرشتهای به صورت مسیح و فرشتهی دیگر به صورت عزیر نزد آنان میآیند. و دیگر کسی باقی نمیماند، مگر کسانی که در ظاهر (خواه صادقانه یا منافقانه)، الله یگانه را پرستیدند، سپس منافقان با خودداری از سجده، از مؤمنان جدا میشوند و و مؤمنان همراه با نوری از آنان دور میشوند [۲۶۲].
[۲۶۱] التخویف من النار (۱۹۷) [۲۶۲] قبلی (۱۸۸)