بخش نهم: شفاعت
آنگاه که مردم در میدان محشر گرفتار مشکلات میشوند، در جستجوی انسانهای وارسته و بندگان ویژهی الله هستند تا برای رهایی از آن مشکلات، شفاعتشان در نزد الله را، از آنان بخواهند.
نخستین بار نزد پدرشان، آدم ÷، میآیند و از وی میخواهند تا آنان را شفاعت کند. لطف و احسان الله در حق وی را یادآور میشوند، اما آدم ÷عذر خواهی نموده و گناه خودش (خوردن از درختی ممنوعه) را یادآور میشود و آنان را نزد حضرت نوح ÷، نخستین رسول خدا میفرستد.
نوح ÷نیز با بیان کوتاهیهایی که در برابر پروردگارش انجام داده است، از انجام شفاعت عذر خواهی نموده و آنان را نزد یکی دیگر از پیامبران اوالعزم میفرستد. این کار ادامه مییابد تا اینکه مردم نزد خاتم النبیین، محمد صمیآیند. پیامبری که الله تمام لغزشهای گذشته و آیندهی او را آمرزید.
محمد مصطفی ص، در جایگاهی قرار میگیرد که از اولین تا آخرین انسان، او را ستایش میکنند. جایگاه بلند و درجهی والایش، بر او و همگان نمایان میگردد. از پروردگارش اجازه میخواهد و به وی اجازه داده میشود. پروردگارش را تمجید و تجلیل میکند و آمرزش امتش را از الله میخواهد. درخواستش پذیرفته میشود.
آری، الله به هر کدام از پیامبران، وعده داده است که یکی از درخواستهایشان در مورد امتشان را بپذیرد. سوای حضرت محمد صتمامی پیامبران، آن را در دنیا از الله خواستند اما رسول الله صآن را برای روز ستاخیز، آن روز سخت و آن موقعیت خطرناک، آنگاه که تمام امتش به آن نیاز دارند، کنار گذاشت. درود و سلام الله بر او باد چرا که نسبت به مؤمنان، دلسوز و مهربان است.
در صحیح بخاری و مسلم، با سند صحیح از انس بن مالک سروایت شده است که رسول اکرم صفرمودند:
«كُلُّ نَبيٍّ يَسأَلُ سُؤالاً أَو قالَ: لِكُلِّ نَبِىٍّ دَعْوَةٌ دَعَاهَا لأُمَّتِهِ وَإِنِّى اخْتَبَأْتُ دَعْوَتِى شَفَاعَةً لأُمَّتِى يَوْمَ الْقِيَامَة» [۱۶۳]. «هر پیغمبری چیزی از الله خواست و یا فرمود: هر پیامبری حق یک دعای مستجاب را دارد. همهی پیامبران این دعا را کردند، ولی من دعای خود را برای شفاعت امتم در روز رستاخیز نگه داشتهام».
در صحیح مسلم، از جابر بن عبدالله س روایت شده است که رسول اکرم صفرمود:
«لِكُلِّ نَبِىٍّ دَعْوَةٌ دَعَا بِهَا فِى أُمَّتِهِ، وَ خَبَأتُ دَعْوَتِي شَفَاعَةً لِأُمَّتِي يَومَ القيامَةِ» [۱۶۴]. «هر پیامبری حق یک دعای مستجاب را دارد که همهی پیامبران این دعا را کردهاند و من این دعای خود را برای شفاعت امتم در روز رستاخیز نگه داشتهام».
در صحیح بخاری، مسلم و سنن ترمذی، از ابوهریره سروایت شده است که پیامبرصفرمود: «لِكُلِّ نَبِىٍّ دَعْوَةٌ مُسْتَجَابَةٌ فَتَعَجَّلَ كُلُّ نَبِىٍّ دَعْوَتَهُ وَ إِنِّى اخْتَبَأْتُ دَعْوَتِى شَفَاعَةً لأُمَّتِى يَوْمَ الْقِيَامَةِ فَهِىَ نَائِلَةٌ إِنْ شَاءَ اللَّهُ مَنْ مَاتَ مِنْ أُمَّتِى لاَ يُشْرِكُ بِاللَّهِ شَيْئًا» [۱۶۵]. «هر پیامبری یک دعای مستجاب دارد. همهی پیامبران در دنیا این دعا را کردهاند، و من دعای خود را برای شفاعت امتم در روز رستاخیز نگه داشتهام، ان شاء الله شفاعت من شامل تمام امتم که به الله شرک نورزند، میشود».
ترمذی و ابوداود از انس بن مالک سروایت کردهاند که پیامبر صفرمود:
«شَفَاعَتِي لأَهْلِ الْكَبَائِرِ مِنْ أُمَّتِي» [۱۶۶]. «شفاعت من در حق کسانی از امت من است که گناه کبیره میکنند».
[۱۶۳] جامع الاصول (۱۰/۴۷۵) وشماره آن (۸۰۰۹) [۱۶۴] قبلی (۱۰/۴۶۷) و شماره حدیث (۸۰۱۰). [۱۶۵] قبلی (۱۰/۴۷۶) و شماره حدیث (۸۰۱۱). [۱۶۶] قبلی (۱۰/۴۷۶) و شماره حدیث (۸۰۱۲)