١٩٧- خبر گریز..
خبر گریز از دین و آشوبگری و فتنهافروزیهای پیاپی که در سراسر دولت اسلامی منتشر شده بود برای اسلام و مسلمانان بینهایت دردآور و خطرناک و باعث نگرانی و رنجش آن‌ها شده بود. بزرگترین مشکلی که مسلمانان با آن دست و پنجه نرم میکردند این بود که چگونه میتوان جلوی این امواج هولناکی که بیشتر جهان عرب را دربرگرفته بود ایستاد. این حالات بحرانی و نگران کنندهای که یکهو چون قارچ از زیر زمین سر برآورده بود همه را پریشان کرده در خود فرو برده بود. شخصیت‌های بزرگ صحابه چون حضرت عمر فاروق س خواب و آرام نداشته بشدت نگران و پریشان بودند.
البته یادآوری کنم که در این مدت دو نوع افراد پیدا شده بودند. گروهی که بکلی اسلام را ترک کرده مرتد شده بودند. و گروه دیگر آن‌هایی که اسلام را ترک نکرده بودند، ولی پرداخت زکات را انکار میکردند، آن‌ها به یگانگی پروردگار اعتراف داشته بر نماز و روزه پایبند بودند.
گروهی از صحابه بر این رأی بودند که با این دو گروه جداگانه برخورد شود، همه را نباید در یک جبهه قرار داد؛
با افرادی که کلمه توحید «لا إله إلا الله محمد رسول الله» را بر زبان می‌آورند و به یگانگی پروردگار شهادت میدهند و پیامبر خدا را رسول و فرستاده خدایشان میدانند، اگر چه ادای زکات را انکار کنند، نباید جنگید. اگر مخالفان زکات و مرتدهای از دین برگشته را در یک صف قرار دهیم وضعیت بسیار بحرانی و خطرناک میشود و دایره جنگ گسترش پیدا میکند. حضرت عمر فاروق س نیز بر این رأی بود.
ولی با تمام این‌ها حضرت ابوبکر صدیق س هر دو گروه را در یک درجه قرار داده، دستور نهایی را صادر کرد؛ همانطور که با مرتدان میجنگیم با کسانیکه از پرداخت زکات سرباز زدهاند نیز خواهیم جنگید. ایشان با سخنانی صاف و شفاف و روشن بیان داشتند؛ اگر از پرداخت سر سوزنی که در زمان پیامبر خدا ج موظف به پرداخت آن بودهاند سر باز زنند من با آن‌ها خواهم جنگید، و این جنگ تا وقتی که آن‌ها زکات را بطور کامل پرداخت نکنند ادامه خواهد داشت. و در این باره هرگز با کسی کنار نخواهم آمد.
روشن شدن این دو قسمت در اعلام صریح آن حضرت باعث شد آن‌هایی که با ایشان اختلاف داشتند حقیقت را دریابند و سخن حضرت خلیفه در ذهن‌هایشان مستقر شود. حضرت عمر فاروق س حقیقت ماجرا را بخوبی درک کرده، به عمق قضیه پی برد و شروع کرد به تأیید آنچه خلیفه رسول الله ج در نظر داشتند.[٢٢٦]
اگر مخالفان زکات و مرتدان را در یک صف قرار دهیم بیم آن خواهد رفت که وضعیت بحرانی تر شود.
[٢٢٦]- بنگرید به: الصدیق أبوبکر، اثر/ محمد حسین هیکل، ص: ٢٧، ٢٨.