٢٣٢- سال اول خلافت
سال اول خلافت حضرت ابوبکر س بیشتر در جنگ با مرتدان و بازگردانیدن دوباره شبه جزیره عربستان به کانون اسلام سپری شد.
البته در کنار جنگ و جهاد بر علیه سرکوبگران و خاموش کردن آتش فتنه در هر طرف حضرت ابوبکر س به سایر أمور مملکت نیز رسیدگی میکرد. به مواردی از نحوه رسیدگی به ترتیب شؤون مملکت توجه فرمائید:
١. حضرت عمر بن خطاب را به منصب قضاوت و اداره دادگستری مدینه منوره گماشت. عجب در این است که طی دو سالی که ایشان در این پست بودند حتی یک مورد شکایت به دادگاه ایشان نیامد. به عبارت دیگر مدینه منوره از هر لحاظ در امنیت کامل بسر میبرد و بساط هر گونه جرائم و جنایات و تخلفات از آن برچیده شده بود. در خارج از مدینه چکاچک شمشیران مجاهدان بود با آشوبگران و فتنه افروزان، اما در داخل مدینه هرگز حتی یک پرونده شکایت در هیچ موردی بروز نکرد تا مردم مجبور شوند برای حل آن به دادگاه مراجعه کنند!
٢. حضرت ابوعبیده بن جراح س مسئولیت اداره بیت المال را بر عهده داشتند. نظم و ترتیب اموال زکات و صدقات، نحوه تقسیم آنها از مسئولیتها و وظائف ایشان بود.
٣. حضرت عثمان بن عفان و زید بن ثابت س مسئول بخش ثبت و احوال و شعبه نامه نگاری پودند. ثبت نام افرادی که در نیروهای انتظامی و ارتش ادای وظیفه میکردند، اجرای فرامین دولتی، نوشتن نامهها و مکاتبات مورد نیاز حکومت، فرستادن نامهها و پیکها، جواب دادن به نامهها و گزارشهای حکومتی از جمله وظائف این دو نفر بود.
٤. حضرت ابوبکر س بطور مداوم با تمامی والیان و استانداران و فرماندهانی که از طرف دار الخلافت به مناطق مختلف اعزام شده بودند در تماس بود. ایشان دستورهایشان را توسط افرادی قابل اعتماد برای آنها میفرستاد و از آنها تمامی اخبار مناطق مختلف را جویا میشد.
٥. هیچ شخصی بدون مشوره و اطلاع درالخلافت سرسری عمل نمیکرد.
نامههایی که بین حضرت ابوبکر صدیق س و والیان و استانداران و مقامات دولتی و فرمانداران سپاه در دوران جنگ با مرتدان و سرکشان و فتنه افروزان رد و بدل میشد در بین صفحات کتابهای تاریخ حفظ شده، به یادگار مانده است.
سال اول خلافت حضرت ابوبکر س سال بسیار پر کار و پر درد سری بود، از اینرو ایشان برای سفر حج عتاب بن اسید را به نمایندگی خود امیر حج قرار داده همراه قافله حاجیان به مکه مکرمه اعزام نمود.[٢٦١]
حضرت عمر س را بر مسند قضاوت مدینه منوره تعیین نمود. ولی طی دو سال پرونده هیچ شکایتی به دادگاه مراجعه نکرد
[٢٦١]- بنگرید به: الصدیق أبوبکر، اثر/ محمد حسین هیکل، ص: ٣٧٦، ٣٧٧.