نگاهی به اعتبار و جایگاه سنت

تأویل دوم

اینکه قرآن هیچ مسئله‌ی در مورد امور اجمالی دین را فرو نگذاشته، بلکه همه امور دین را بیان فرموده، ولی بر همه جزئیات و تفاصیل آن نص نگذاشته است، و همچنین روشن است اجتهاد مجتهدین در برپایی عبادات و شعائر دینی هرگز کافی نیست؛ پس برای انجام عبادات باید به مبین مجملات قرآن یعنی سنت مراجعه کنیم؛ برای بیان بیشتراین موضوع در آینده به مقایسه بین اجتهادات علماء بزرگ اسلام و سنت مطهر پیامبر ج می‌پردازیم، و همچنین نظر آنها را در مورد استقلال سنت بیان می‌کنیم.

ابو سلیمان خطابی می‌گوید: [۴۰۲]از ابن اعرابی شنیدم – در حالی که به نسخه کتاب ابی داود اشاره می‌کرد - می‌گفت: ما سنن ابی داود را شنیدیم، اگر فردی تنها قرآن و سنن ابی داود را بداند به چیز دیگری نیاز ندارد.

خطابی می‌گوید: کلامش درست است، چون خداوند می‌فرماید: ما هیچ چیزی را در کتاب فرو نگذاشته ایم.پس خداوند تضمین فرموده که چیزی از دین ضایع نمی‌شود، ولی بیان کردن احکام دو گونه می‌باشد:

۱- بیان روشن و آشکار خداوند در قرآن.

۲- بیان مجمل و غیر مفصل، که تبین و تفصیل آنها بر عهد پیامبر می‌باشد.

آیه:

﴿بِٱلۡبَيِّنَٰتِ وَٱلزُّبُرِۗ وَأَنزَلۡنَآ إِلَيۡكَ ٱلذِّكۡرَ لِتُبَيِّنَ لِلنَّاسِ مَا نُزِّلَ إِلَيۡهِمۡ وَلَعَلَّهُمۡ يَتَفَكَّرُونَ٤٤﴾[النحل: ۴۴].

(‏(پیغمبران را) همراه با دلائل روشن و معجزات آشکار (دالّ بر پیغمبری ایشان)، و همراه با کتاب‌ها فرستاده‌ایم، و قرآن را بر تو نازل کرده‌ایم تا اینکه چیزی را برای مردم روشن سازی که برای آنان فرستاده شده است (که احکام و تعلیمات اسلامی است) و تا اینکه آنان (قرآن را مطالعه کنند و درباره مطالب آن) بیندیشند.‏)

پس هرکس جامع قرآن و سنت باشد نیازمند چیز دیگری نیست.

[۴۰۲]. کتاب معالم السنن ج ۱ ص ۸