تأویل سوم
آلوسی در تفسیر روح المعانی [۴۰۳]این تأویل را از بعضی عالمان بدین شرح ذکر کرده که مسائل دو گونه هستند: دینی و دنیوی؛ خداوند در دین به دومی نمیپردازد، چون هدف از ارسال رسل و انزال دین این نوع مسائل نیست، اما مسئله اولی که علت ارسال رسل و انزال دین در آن خلاصه میشود دو نوع هستند: اصلی یا فرعی میباشند، در این نوع هم ازقسمت اولی دارای اهتمام بیشتری است، چون پیامبران برای بیان آنها آمدهاند و حتی خلقت انسان هم برای همین هدف میباشد.
خداوند میفرماید:
﴿وَمَا خَلَقۡتُ ٱلۡجِنَّ وَٱلۡإِنسَ إِلَّا لِيَعۡبُدُونِ٥٦﴾[الذاريات: ۵۶].
(من پریها و انسانها را جز برای پرستش خود نیافریدهام.)
یا در حدیث قدسی روایت شده است «من گنجینه مخفی و پوشیدهای بودم خواستم شناخته شوم و برای این مسئولیت مخلوقات را آفریدم».
قرآن، که کتاب روشنگر و هدایت است، امور دینی یعنی نوع اول که همان مسائل اعتقادی میباشد کاملاًیبان فرموده، در نتیجه منظور از «کل شیء» در ایه ۸۶ سوره نحل امور اعتقادی است.
[۴۰۳]. ج ۱۴ ص ۱۹۷