کلید فهم قرآن

فهرست کتاب

بسم الله الرحمن الرحیم

بسم الله الرحمن الرحیم

تصویر علامۀ معظم حاج شریعت سنگلجی

تصویر علامۀ معظم حاج شریعت سنگلجی/

‫ آن فقید سعید، این رباعی در ذیل عکس‌های‬ ‫خود مرقوم می‌کردند: ‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬

چون عود نبود چوب بید‬ ‫آوردم
‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬ روی سیه و موی سپید آوردم
تو خود گفتى که ناامیدى کفر است
بر قول تو رفتم و امید آوردم ‬‬‬‬‬

﴿ٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ ٱلَّذِيٓ أَنزَلَ عَلَىٰ عَبۡدِهِ ٱلۡكِتَٰبَ وَلَمۡ يَجۡعَل لَّهُۥ عِوَجَاۜ ١ قَيِّمٗا لِّيُنذِرَ بَأۡسٗا شَدِيدٗا مِّن لَّدُنۡهُ وَيُبَشِّرَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ ٱلَّذِينَ يَعۡمَلُونَ ٱلصَّٰلِحَٰتِ أَنَّ لَهُمۡ أَجۡرًا حَسَنٗا ٢ مَّٰكِثِينَ فِيهِ أَبَدٗا ٣ وَيُنذِرَ ٱلَّذِينَ قَالُواْ ٱتَّخَذَ ٱللَّهُ وَلَدٗا ٤ مَّا لَهُم بِهِۦ مِنۡ عِلۡمٖ وَلَا لِأٓبَآئِهِمۡۚ كَبُرَتۡ كَلِمَةٗ تَخۡرُجُ مِنۡ أَفۡوَٰهِهِمۡۚ إِن يَقُولُونَ إِلَّا كَذِبٗا ٥ [۱]؛

﴿لَقَدۡ مَنَّ ٱللَّهُ عَلَى ٱلۡمُؤۡمِنِينَ إِذۡ بَعَثَ فِيهِمۡ رَسُولٗا مِّنۡ أَنفُسِهِمۡ يَتۡلُواْ عَلَيۡهِمۡ ءَايَٰتِهِۦ وَيُزَكِّيهِمۡ وَيُعَلِّمُهُمُ ٱلۡكِتَٰبَ وَٱلۡحِكۡمَةَ وَإِن كَانُواْ مِن قَبۡلُ لَفِي ضَلَٰلٖ مُّبِينٍ ١٦٤ [۲]؛

﴿وَمَا كُنتَ تَتۡلُواْ مِن قَبۡلِهِۦ مِن كِتَٰبٖ وَلَا تَخُطُّهُۥ بِيَمِينِكَۖ إِذٗا لَّٱرۡتَابَ ٱلۡمُبۡطِلُونَ٤٨ بَلۡ هُوَ ءَايَٰتُۢ بَيِّنَٰتٞ فِي صُدُورِ ٱلَّذِينَ أُوتُواْ ٱلۡعِلۡمَۚ وَمَا يَجۡحَدُ بِ‍َٔايَٰتِنَآ إِلَّا ٱلظَّٰلِمُونَ٤٩ [۳]؛

﴿كِتَٰبٌ أَنزَلۡنَٰهُ إِلَيۡكَ مُبَٰرَكٞ لِّيَدَّبَّرُوٓاْ ءَايَٰتِهِۦ وَلِيَتَذَكَّرَ أُوْلُواْ ٱلۡأَلۡبَٰبِ ٢٩ [۴]؛

﴿ٱللَّهُ نَزَّلَ أَحۡسَنَ ٱلۡحَدِيثِ كِتَٰبٗا مُّتَشَٰبِهٗا مَّثَانِيَ تَقۡشَعِرُّ مِنۡهُ جُلُودُ ٱلَّذِينَ يَخۡشَوۡنَ رَبَّهُمۡ ثُمَّ تَلِينُ جُلُودُهُمۡ وَقُلُوبُهُمۡ إِلَىٰ ذِكۡرِ ٱللَّهِۚ ذَٰلِكَ هُدَى ٱللَّهِ يَهۡدِي بِهِۦ مَن يَشَآءُۚ وَمَن يُضۡلِلِ ٱللَّهُ فَمَا لَهُۥ مِنۡ هَادٍ ٢٣ [۵]؛

﴿لَوۡ أَنزَلۡنَا هَٰذَا ٱلۡقُرۡءَانَ عَلَىٰ جَبَلٖ لَّرَأَيۡتَهُۥ خَٰشِعٗا مُّتَصَدِّعٗا مِّنۡ خَشۡيَةِ ٱللَّهِۚ وَتِلۡكَ ٱلۡأَمۡثَٰلُ نَضۡرِبُهَا لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمۡ يَتَفَكَّرُونَ ٢١ [۶]؛

﴿مَّا كَانَ مُحَمَّدٌ أَبَآ أَحَدٖ مِّن رِّجَالِكُمۡ وَلَٰكِن رَّسُولَ ٱللَّهِ وَخَاتَمَ ٱلنَّبِيِّ‍ۧنَۗ وَكَانَ ٱللَّهُ بِكُلِّ شَيۡءٍ عَلِيمٗا ٤٠ [۷]؛

﴿إِنَّ ٱللَّهَ وَمَلَٰٓئِكَتَهُۥ يُصَلُّونَ عَلَى ٱلنَّبِيِّۚ يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ صَلُّواْ عَلَيۡهِ وَسَلِّمُواْ تَسۡلِيمًا٥٦ [۸]؛

﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ ٱذۡكُرُواْ ٱللَّهَ ذِكۡرٗا كَثِيرٗا ٤١ وَسَبِّحُوهُ بُكۡرَةٗ وَأَصِيلًا ٤٢ هُوَ ٱلَّذِي يُصَلِّي عَلَيۡكُمۡ وَمَلَٰٓئِكَتُهُۥ لِيُخۡرِجَكُم مِّنَ ٱلظُّلُمَٰتِ إِلَى ٱلنُّورِۚ وَكَانَ بِٱلۡمُؤۡمِنِينَ رَحِيمٗا ٤٣ تَحِيَّتُهُمۡ يَوۡمَ يَلۡقَوۡنَهُۥ سَلَٰمٞۚ وَأَعَدَّ لَهُمۡ أَجۡرٗا كَرِيمٗا ٤٤ [۹].

***

[۱] «ستایش خدایى را که این کتاب [آسمانى] را بر بنده خود فرو فرستاد و هیچگونه کژى در آن ننهاد (۱) [کتابى] راست و درست تا [گناهکاران را] از جانب خود به عذابى سخت بیم دهد و مؤمنانى را که کارهاى شایسته مى‏کنند، نوید بخشد که براى آنان پاداشى نیکوست(۲) در حالى که جاودانه در آن [بهشت] ماندگار خواهند بود(۳) و تا کسانى را که گفته‏اند خداوند فرزندى گرفته است هشدار دهد(۴) نه آنان و نه پدرانشان به این [ادعا] دانشى ندارند بزرگ سخنى است که از دهانشان برمى‏آید [آنان] جز دروغ نمى‏گویند» [کهف: ۱ تا ۵]. [۲] به یقین، خدا بر مؤمنان منت نهاد [که] پیامبرى از خودشان در میان آنان برانگیخت تا آیات خود را بر ایشان بخواند و پاکشان گرداند، و کتاب و حکمت به آنان بیاموزد؛ قطعاً پیش از آن در گمراهى آشکارى بودند [آل عمران: ۱۶۴]. [۳] و تو هیچ کتابى را پیش از این نمى‏خواندى و با دست [راست] خود [کتابى] نمى‏نوشتى و گر نه باطل‏اندیشان قطعا به شک مى‏افتادند(۴۸) بلکه [قرآن] آیاتى روشن در سینه‏هاى کسانى است که علم [الهى] یافته‏اند و جز ستمگران منکر آیات ما نمى‏شوند [عنکبوت: ۴۸ و ۴۹]. [۴] [این] کتابى مبارک است که آن را به سوى تو نازل کرده‏ایم تا در [بارۀ] آیات آن بیندیشند و خردمندان پند گیرند [ص: ۲۹]. [۵] خدا زیباترین سخن را [به صورت] کتابى متشابه [و] متضمّن وعد و وعید نازل کرده است؛ آنان که از پروردگارشان مى‏هراسند، پوست بدنشان از آن به لرزه مى‏افتد؛ سپس پوستشان و دلشان به یاد خدا نرم مى‏گردد؛ این است هدایت‏ خدا؛ هرکه را بخواهد، به آن راه نماید، و هرکه را خدا گمراه کند او را راهبرى نیست [زمر: ۲۳]. [۶] اگر این قرآن را بر کوهى فرومى‏فرستادیم، یقیناً آن [کوه] را از بیمِ خدا فروتن [و] از هم‏پاشیده مى‏دیدى، و این مثل‌ها را براى مردم مى‏زنیم؛ باشد که آنان بیندیشند [حشر: ۲۱]. [۷] محمد پدر هیچ یک از مردان شما نیست؛ ولى فرستاده خدا و خاتم پیامبران است؛ و خدا همواره بر هر چیزى داناست [احزاب: ۴۰]. [۸] خدا و فرشتگانش بر پیامبر درود مى‏فرستند؛ اى کسانى که ایمان آورده‏اید، بر او درود فرستید و به فرمانش به خوبى گردن نهید [احزاب: ۵۶]. [۹] اى کسانى که ایمان آورده‏اید، خدا را یاد کنید؛ یادى بسیار، (۴۱) و صبح و شام او را به پاکى بستایید. (۴۲) اوست کسى که با فرشتگان خود بر شما درود مى‏فرستد تا شما را از تاریکی‌ها به سوى روشنایى برآورد، و به مؤمنان همواره مهربان است (۴۳) درودشان روزى که دیدارش کنند، سلام خواهد بود، و براى آنان پاداشى نیکو آماده کرده است [احزاب: ۴۱ تا ۴۴].