کتابُ الحجِّ، بابُ المواقیتِ کتاب حج، باب مواقیت

۲۱۰-«عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَبَّاسٍ ب أَنَّ رَسُولَ اللهِ ج وَقَّتَ لأَهْلِ الْمَدِينَةِ ذَا الْحُلَيْفَةِ، وَلأَهْلِ الشَّامِ الْجُحْفَةَ، وَلأَهْلِ نَجْدٍ قَرْنَ الْمَنَازِلِ، وَلأَهْلِ الْيَمَنِ يَلَمْلَمَ، وقال: هُنَّ لَهُمْ وَلِمَنْ أَتَى عَلَيْهِنَّ مِنْ غَيْرِ أَهْلِهِنَّ مِمَّنْ أَرَادَ الْحَجَّ وَالْعُمْرَةَ، وَمَنْ كَانَ دُونَ ذَلِكَ فَمِنْ حَيْثُ أَنْشَأَ حَتَّى أَهْلُ مَكَّةَ مِنْ مَكَّةَ».

واژه‌ها:

الـمواقيت: جمع میقات که به دو میقات زمانی و مکانی تقسیم می‌شود. میقاتهای زمانی ماههای حج است که از اول ماه شوال شروع شده و تا دهم ماه ذی الحجه ادامه دارد، اما میقاتهای مکانی جاهایی است که شریعت به منظور ادای حج و عمره نقطه‌ای برای محرم شدن قرار داده است.

وقَّت: تعیین کرد، مشخص نمود.

ذُو الْحُلَيْفَةِ: مکانی است در مدینۀ منوره که در ۱۳ کیلومتری مسجد پیامبر جواقع شده است و به آبار علی نیز معروف می‌باشد. و خود کلمۀ ذُو الْحُلَیفَةِ یعنی مکانی که دارای حلیفه است، حلیفه نیز مصغر حلفاء گیاهی است که در آن منطقه به مقدار زیادی رشد می‌کند.

الجحفة: روستایی است که اکنون در آن آبادی وجود ندارد و تقریباً ۱۰ کلیومتر از دریای سرخ فاصله دارد، امروزه به دلیل ویرانی این روستا مردم از شهری به نام رابغ محرم می‌شوند.

قرن الـمنازل: به آن قرن الثعالب نیز می‌گویند، زیرا در نزدیکی آن چهار غار وجود دارد که در آن غارها گروهی از روباها زندگی می‌کنند، خود کلمۀ قرن در اینجا به معنی کوه است، اکنون این مکان به السیل الکبیر شهرت دارد.

یلملم: نام مکانی در جنوب شبه جزیره عربستان است.

مفهوم حدیث: «از عبد الله بن عباس بروایت است که رسول الله جمیقاتهای مکانی را اینگونه تعیین نمود: برای اهل مدینه ذو الحلیفه، و برای اهل شام جحفه، و برای اهل نجد قرن المنازل، و برای اهل یمن یلملم، و فرمود: این میقاتها برای بیان جهتهای مذکور است و برای کسانی که اهل این مناطق نیستند و به منظور ادای حج و عمره می‌خواهند از یکی از این جهات برای ورود بهمکۀ مکرمه عبور کنند، و کسانی که بعد از این میقاتها زندگی می‌کنند اگر خواستند محرم شوند از محل سکونت خود محرم می‌شوند، حتی اهل مکه از خود مکه محرم می‌شوند».

۲۱۱-«عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عُمَرَ ب أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ ج قَالَ: يُهِلُّ أَهْلُ الْمَدِينَةِ مِنْ ذِي الْحُلَيْفَةِ، وَأَهْلُ الشَّامِ مِنْ الْجُحْفَةِ، وَأَهْلُ نَجْدٍ مِنْ قَرْنٍ.

قَالَ عبد الله: وَبَلَغَنِي أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ ج قَالَ: وَيُهِلُّ أَهْلُ الْيَمَنِ مِنْ يَلَمْلَمَ».

واژه‌ها:

یُهِلُّ: لبیک می‌گوید.

مفهوم حدیث: «عبد الله بن عمر بمی‌فرماید: رسول الله جفرمودند: اهل مدینه از ذو الحلیفه و اهل شام از جحفه و اهل نجد از قرن المنازل لبیک می‌گویند.

عبد الله سمی‌فرماید: و به من از رسول الله جچنین رسید که ایشان فرمودند: و اهل یمن از یلملم لبیک می‌گویند».